________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १ ३०७ सू० १ नैरयिकाणामुद्वर्त्तनादिनिरूपणम् ११७ उववज्जमाणे ' नैरयिकेषूपपद्यमानः 'किं अद्वेणं अद्धं उववज्जइ' किम् अर्द्धनार्द्धम् उपपद्यते, ' अद्धेणं सव्वं उववज्जइ' अद्वेण सर्वमुपपद्यते ' सव्वेणं अद्धं उववज्जइ' सर्वेणार्द्धमुपपद्यते, 'सवेणं सव्वं उववज्जइ ' सर्वेण सर्वमुपपद्यते, हे भगवन् नरके उत्पद्यमानो नारकः किमद्वैण भागेनार्धभागमाश्रित्योत्पद्यते किंवा अर्द्धभागेन सर्वमाश्रित्योत्पद्यते, अथवा सर्वभागेनार्द्धभागमाश्रित्योत्पद्यते अथवा सर्वभागेन सर्वभागमाश्रित्योत्पद्यते इति प्रश्नः । भगवानाह - 'जहापढमिल्लेण 'मित्यादि । 'जहा पढमिल्लेणं अट्ठ दंडगा तहा अद्वेण वि अट्ठ दंडगा भावियव्वा ' यथा प्राथमिकेन देशरूपेणाष्ट दण्डकास्तथाद्वैनापि अष्टौ दण्डका भणितव्याः, यथा पूर्व देशेन सहोत्पादादीनामष्ट दण्डका उक्तास्तथाऽर्द्धेनापि सहोत्पादादीनामष्टदण्डकाः करते हैं कि नैरयिकों में उपजता हुआ नारक जीव क्या अपने अर्धभाग से उत्पन्न होता है अथवा अपने सर्वभाग से उत्पन्न होता है( नेरइए णं भंते ! ) हे भदन्त ! नारक जीव ( नेरइएसु उववज्जमाणे ) जो कि नैरयिकों में उपजनेवाला है (किं अद्वेणं अद्धं उववज्जह, अद्वेर्ण सव्वं उववज्जइ ) वह क्या अपने आधे भाग से आधे भाग को आश्रित करके उत्पन्न होता है ? या अपने आधे भाग से सर्वभाग को आश्रित करके उत्पन्न होता है ? (सव्वेणं अद्धं उववज्जह, सव्वेणं सव्वं उववज्जइ) या अपने सर्व भाग से उत्पत्तिस्थान के आधे भागको आश्रित करके उत्पन्न होता है ? या अपने सर्वभाग से सर्वभागको आश्रित करके उत्पन्न होता है ? ( जहा पढमिल्लेणं अट्ठ दंडगा तहा अद्वेण वि अट्ठ दंडगा भाणियच्चा) जैसे देशरूप प्रथम के साथ आठ दण्डक कहे गये हैं उसी तरह से अर्ध के साथ भी आठ दण्डक कहना चाहिये । तात्पर्य यह है
કે નૈરિયકામાં ઉપજતા નારક જીવ શુ` પેાતાના અભાગથી ઉત્પન્ન થાય છે, કે પેાતાના સર્વ ભાગથી ઉત્પન્ન થાય છે ?
टीअर्थ – “ नेरइए णं भंते ! नेरइएस उववज्जमाणे" हे भगवन् ! ना२४ भवोमां उप४नाशे ना२४ ७ “किं अद्वेणं अद्धं उववज्जइ अद्वेणं सव्वं उववज्जइ ? " शु પેાતાના અધૉભાગથી અભાગને આશ્રિત કરીને ઉત્પન્ન થાય છે ? કે પોતાના अर्ध लागथी सर्व लागने आश्रित पुरीने उत्पन्न थाय छे ? ( सव्वेणं अद्ध उववज्जइ, सव्वेणं सव्व उववज्जइ ? " पोताना सर्व लागोधी अर्धभागने आश्रित કરીને ઉત્પન્ન થાય છે ? કે પેાતાના સભાગથી સભાગને આશ્રિત કરીને उत्पन्न थाय छे ? " जहा पढमिल्लेणं अट्ठ दंडगा तहा अद्वेणं वि अट्ठ दंडगा भाणियव्वा " हे गौतम! नेवी रीते देशस्य प्रथमनी साथै माई हउ - વામાં આવ્યાં છે. એજ પ્રમાણે અધની સાથે પણ આઠ દડકા કહેવા જોઇએ.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨