________________
९१२
समवायाङ्गसूत्रे जनसहस्राणि 'ओगाहेत्ता' अवगाह्य 'हेट्ठिावि' अधस्तादपि 'अद्धतेवनजोयणसहस्साई' अर्द्धत्रिपञ्चायद्योजनसहस्राणि 'वजित्ता' वयित्वा 'मज्झे तिमु जीयणसहस्सेस' मध्ये त्रिषु योजनसहस्रेषु 'एस्थ णं सत्तमाए पूढवीए' अत्र खल सप्तम्यां पृथिव्याम् 'नेरइयाणं' नैरयिकाणां 'पंच अणुत्तरा' पञ्च अनुत्तराः= उत्कृष्टाः 'महइमहालया' महामहालयाः अतिविशालाः 'महानिरया' महानिरयाःमहानरकाः 'पण्णत्ता' प्रज्ञप्ताः, 'तं जहा' तद्यथा-'काले' कालः 'महाकाले' महाकालः 'रोरुए' रौरवः 'महारोरुए' महारौरव:, तथा अप्पइहाणे नामं पंचमें' अप्रतिष्ठानो नाम पञ्चमः । 'ते णं निरया' ते खलु निरया: नरकावासाः 'चट्ठा य' वृत्ताः चर्तुलाश्च मध्ये, अन्ते 'तंसा य' त्र्यस्राः-त्रिकोणाश्च, तथा 'अहे' अधः--अधोभागे 'खुरप्पसंठाणसंठिया' क्षुरप्रसस्थानसंस्थिताः क्षुरपाकृतिकाः सन्ति । 'जाव' यावत् 'असुभा' अशुभाः 'नरगा' नरकाः, 'असुभाओ नरएमु वेयणाओ' अशुभा नरकेषु वेदनाः सन्ति ॥सू० १८६॥
अथासुरकुमाराद्यावासमधिकृत्य ब्रवीति- केवइया णं भंते असुरकुमारावासा' इत्यादि । ___मूलम् केवइया णं भंते ! असुरकुमारावासा पण्णत्ता ? गोयमा! इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए असीउत्तरजोयणसयसहस्सबाहल्लाए उवरिएगं जोयणसहस्सं ओगाहेत्ता हेट्टा चेग जोयणसहस्सं वजित्ता मज्झे अट्टहत्तरिजोयणसयसहस्से एत्थ णं रयणप्पभाए पुढवीए चउ. हजार साढे बावन५२॥ हजार योजन को छोडकर बीच में तीन हजार योजन प्रमाण जो क्षेत्र बचता है उस में नारकियों के पांच अनुतर-उत्कृष्टअतिविशाल महानरकावास है। उनके नाम ये हैं-काल, महाकाल, रौरव, महारौरव, और पांचवां अप्रतिष्ठान ये सब ही नरकावास बीच में गोल हैं। तथा इनका तलभाग वज्र के छुराजैसा है। यावत ये सब नरक अशुभ हैं। इन नरकौ में अशुभ वेदनाएँ हैं ॥सू० १८६।। હજાર યોજન ભાગ છોડીને બાકી જે ત્રણ હજાર જનને વિસ્તાર રહે છે તેમાં નારકીઓના પાંચ અનુત્તર-ઉત્કૃષ્ટ-અતિવિશાળ મહાનરકાવાસ છે. તેમનાં નામ આ પ્રમાણે છે-કાલ, મહાકાલ, રૌરવ, મહારૌરવ, અને અપ્રતિષ્ઠાન તે બધા નારકાવાસ વચ્ચેથી ગોળ, છેડેથી ત્રિકોણાકાર, તથા તળિયેથી વજાના છરા જેવા હોય છે. ત્યાંથી લઈને “તે બધી નરકે અશુભ છે, અને તે નરકોમાં અશુભ વેદનાઓ હોય છે” ત્યાં સુધીનાં પદ ગ્રહણ કરવાના છે. સૂ. ૧૮૬
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર