________________
भावबोधिनी टीका. सूरकतास्वरूपनिरूपणम
६७९ 'जीवाजावा' जीवाजावाः-जावाजीवादिद्रगणि 'सूइज्जात' सुच्यन्त। 'लागो' लोकः-लोक्यते प्रमाणेन दृश्यते इति लोकः पञ्चास्तिकायात्मकः 'सूइज्जइ' सूच्यते । 'अलोगो' अलोकः-लोकभिन्नः 'मूइज्जइ' सूच्यते, लोकालोकलक्षणंचेदम्-धर्मादीनां वृतिद्रव्याणां भवति यत्र तत्क्षेत्रम् । तैद्रव्यैः सहलोकस्तद्वि. परीत ह्यलोकाख्यम् ॥इति।। तथा 'लोगालोगा' लोकालोको-लोकश्च अखोकश्च 'मूइज्जति' सूच्येते । 'सूयगडे णं' सूत्रकृते खलु 'जीवाजीवपुण्णपावासवसारनिज्जरण बंधमोक्खावसाणा' जीवाजीवपुण्यपापाश्रवसंवरनिर्जरणबन्धमोक्षावसानाः, तत्र 'जीव' जीवाः, 'अजीव' अजीवाः, एतयोरर्थः प्रोक्तः, 'पुण्ण' पुण्यानिशुभकर्माणि-सद्वेद्यादीनि द्विचत्वारिंशद्विधानि, 'पाव' पापानि-प्राणातिपाताद्यष्टादशविधानि, 'आसव' आस्रवाः-आश्रवन्ति प्रविशन्ति कर्माणि येस्ते तथोनाः, 'संवर' संवरा:-संवियते कर्मकारण प्राणातिपातादि निरुध्यते संयतेन यैः परिणामे: ते सवराः अहिंसादयः, 'निजरण' निजरणम्-कर्मपुद्गलानां देशतः परिशाटनम्, 'बंध' बन्धः- बन्धन बन्धः, सकवायत्वाज्जीवः कर्मणो योग्यान् पुदलानादत्ते यत् स बन्धः 'मोक्ख' मोक्षः-सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्रद्वाराकर्मणाम: त्यन्तोच्छेदः, जीवादिमोक्षान्तानां द्वन्द्वे-जीवाजीवपुण्यपापात्रवसंवरनिर्जरणबन्ध मोक्षाः, तैरवसानं समाप्तिर्येषां ते तथोक्ताः, जीवादिमोक्षपर्यन्ताः इत्यर्थः. 'पयत्था' पदार्थाः 'सूइज्जति' सूच्यन्ते । तथा 'समणाणं' श्रमणानाम्, कीदृशानां श्रमणानाम् ? 'अचिरकालपव्वइयाणं' अचिरकालप्रवजितानाम् नवदीक्षितानाम्, की जाती है, 'जीवाजीवा सूइज्जति' जीवा जीवाः सूच्यन्ते-जीव, अजीव की प्ररूपणा की जाती है, 'लोगो सूइज्जई' लोकः सूच्यते-लोक की प्ररूपणा की जाती है, (अलोगो सुइजइ अलोकः सूच्यते) अलोक की प्ररूपणा की जाती है। 'लोगालोगा सूइज्जति' लोक और अलोक की प्ररूपणा की जाती है। 'सूयगडे णं जीवा जीव पुण्णपावासवसंवरणिज्जरणबंध मोवखावसाणापयत्था सूइज्जति' सूत्रकृते खलु जीवा जीव पुण्य-पापासवसंबर-निर्जरा-बन्ध-मोक्षावसानाः पदार्थाः सूच्यन्ते-सूत्रकृतांग में जीव, मइज्जति) अजीवाः सूच्यन्ते-40वानी प्र३५॥ ४२।५ छ, (जीवाजीवा सूइजंति) जीवाजीवा सूच्यन्ते--०१ अने अपनी ३५९॥ ४२२५ छे, (लोगो मुइज्जति) लोकः सूच्यन्ते-४नी ५३५६।। ४२॥4 छ, (अलोगो सुइजति) अलोकः सूच्यन्ते-सोनी ५३५९॥ ४२॥य छ, (लोगालोगा सुइज्जति) as मने मदानी प्र३५९४! ४२राय छे. (सुयगडेणं जीवाजीवपुण्णपावासवसंवरणिज्जर णवंधमोक्खावसाणापयत्था सुइज्जति) सुत्रकृते खलु जीवाजीवपुण्यपापासव-संवरनिर्जरा-बन्ध-मोक्षा-वसानाः पदार्थाः सूच्यन्ते-सूत्रतांगमा
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર