________________
५८६
-
__ समवायाङ्गसूत्रे इति औपचारिकविनयस्य सप्तभेदाः। इत्थं सप्तसप्ततिविनयभेदाः। चतुर्दशानां वैयावृत्यानां सप्तसप्ततेविनयानां च संयोजनया एकनवतिर्वैयावृत्यस्य विनयानां च भेदा अवगन्तव्याः। 'कालोए णं समुद्दे' कालोदः खलु समुद्रः 'एकाणउइ जोयणसयसहस्साई साहियाई एकनवति योजनशतसहस्राणि साधिकानि 'परिक्खेवेणं' परिक्षेपेण-विस्तारेण 'पण्णत्ते' प्रज्ञप्तः । 'कुंथुस्स णं अरहओ' कुन्थोः खलु अर्हतः 'एकाणउई आहोहियसया' एकनवतिराधोऽवधिकशतानिशताधिकनवसहस्रसंख्यका नियतक्षेत्रविषयावधिज्ञानिनः 'होत्था' आसन् । 'आउयगोयवज्जाणं' आयुर्गोत्रवर्जाणाम् 'छण्हां कम्मपगडीणं' षण्णां कर्मप्रकृतीनाम् 'एकाणउई उत्तरपगडीओ' एकनवतिरुत्तरप्रकृतयः-ज्ञानावरणस्य पञ्च, दर्शनावरणस्य नव, वेदनीयस्य द्वे, मोहनीयस्य अष्टाविंशतिः, नाम्नो द्विचत्वारिंशत्, अन्तरायाणां पञ्च, इत्येवमेकनवतिरुत्तरप्रकृयः 'पण्णत्ता' प्रज्ञप्ताः॥०१३०॥ बने रहना इसका नाम सर्वार्थ-अप्रतिलोमता है। इस प्रकार अनत्याशातना विनय के साठ६० भेद और शुश्रूषाविनय के दश१० भेद मिलाकर दर्शन विनय के७० सत्तर भेद होते हैं, लोकोपचार विनय के सात भेद होते हैं और वैयावृत्त्य के१४ चौदह भेद होते हैं। इन सबको जोडने से वैयावृत्य-प्रतिमा के विषयभूत अभिगृह विशेष ९१इकाणवे हो जाते हैं। विस्तार की अपेक्षा कालोद समुद्र कुछ अधिक ९१इकाण लाख योजन का कहा गया है। कुंथुनाथ भगवान के नियत क्षेत्र को विषय करने वाले अवधिज्ञानी नौ हजार एक सौ ९१०० थे। आयुकर्म और गोत्रकर्म इन दो कर्मों को छोडकर बाकी के ६छ की संमिलित उत्तरप्रकृतियां ९१ इक्यानवें हैं। वे इस प्रकार से हैं-ज्ञानावरणकर्म की ५ पांच, दर्शनावरणकर्म की९नव, वेदनीय कीरदो मोहनीय की२८अठाईस, नामकर्म की४२ बयालीस और अन्तराय की ५पांच ॥सू० १३०॥ તિલોભતા છે આ રીતે અનન્યાશાતના વિનયના ૬૦ સાઈઠ ભેદ અને શુશ્રષા વિનયના ૧૦ દસ ભેદ, મળીને દર્શન વિનયના ૭૦ સીતેર ભેદ થાય છે. તેમાં કેપચાર વિનયના ૭ સાત ભેદ અને વૈયાવૃત્ય-પ્રતિમાના વિષયભૂત અભિગ્રહવિશેષના ૯૧ એકાણું ભેદ થઈ જાય છે. કાલેદ સમુદ્રને વિસ્તાર ૯૧ એકાણું લાખ યોજનથી થેડે વધારે છે. કુંથુનાથ ભગવાનના નિયતક્ષેત્રને વિષય કરનારા ૯૧૦૦ નવહાર એકસૌ અવધિજ્ઞાની હતા. આયુકર્મ અને ગોત્રકમ સિવાયના બાકીનાં છ કર્મોની કુલ ૯૧ એકાણું ઉત્તર પ્રકૃતિ છે. તે આ પ્રમાણે છે-જ્ઞાનાવરણની પાંચ (૫) દશનાવરણની ૯ નવ, વેદનીયની ૨ બે, મોહનીયની ૨૮ અઠયાવીશ, નામકર્મની ૪૨ બેંતાળીશ અને અન્તરાય-કમની ૫ પાંચ, સૂ. ૧૩ના
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
