________________
भावबोधिनी टीका. नवतितमं समवायनिरूपणम्
५७७ षोडशकाण्डात्मकस्य प्रथमस्य खरकाण्डस्य योऽष्टमः सौगन्धिककाण्डोऽस्ति, तस्य यः ‘हेटिल्ले चरमंते' अधस्तनश्वरमान्तोऽस्ति, 'एस गं' एष खलु 'नउइ जोयणसयाई' नवति योजनशतानि-नवसहस्रयोजनानि 'अबाहाए' अबाधयाव्यवधानेन 'अंतरे' अन्तरे-दूरे ‘पण्णत्ते' प्रज्ञप्तः । एतदान्तयमेवं विज्ञेयम्वृत्तवैतात्यपर्वता हि सहस्रयोजनोचिछूताः, तन्मूलप्रदेशात् सौगन्धिककाण्डचरमान्तोऽष्टसहस्रयोजनानि दूरे वर्तते । इत्थं वृत्तवैताढयपर्वतोपरितनशिखरतलात् सौगन्धिककाण्डचरमान्तभागी नवसहस्रयोजनदूरवर्ती समस्ति । इदमत्रबोध्यम्वृत्तवैताढयपर्वताश्च विंशतिसंख्यकाः। तेषामेकैकपञ्चकंशब्दापाति विकटापाति गन्धापाति माल्यवदितिनामभिः प्रसिद्धम् । तत्र पञ्च शब्दापातिवृत्तवैताढयपवताः पञ्चसु हैमवतयुगलिकक्षेत्रेषु वर्तन्ते, तथा पञ्च विकटापातिपर्वताः पञ्चस्वैरण्यवतयुगलिकक्षेत्रषु, पञ्च गन्धापातिपर्वताः पञ्चसु हरिवर्षयुगलिकक्षेत्रेषु, पञ्च माल्यवत्पर्वताश्च पञ्चसु रम्यकवर्षयुगलिकक्षेत्रेषु सन्ति । हैमवतयुगलिक है चरमांत भाग आठ ८हजार योजन र है। इस प्रकार वृत्तवैताढ्य पर्वतों के उपर के शिखरतल से सौगंधिककाण्ड का नीचे का भाग नव हजार योजन की दूरी पर हो जाता है। वृत्तवैताठ्य पर्वत२०वीस हैं। इनमें जो एक एक पंचक है वह शब्दापाति, विकटापाति गन्धापति और माल्यवत् इस इस नाम से प्रसिद्ध है। इनमें से जो पांच शब्दापाति वृत्त वैताठ्यपर्वत है, वे पांच५ हैमवत क्षेत्रों में जो कि भोगभूमि के स्थान हैं वहां हैं। पांच विकटापाति जो वृत्तवेताढय पर्वत हैं, वे पांच ऐर. ण्यवत-युगलिक क्षेत्रों में हैं। पांच५ गंधापाति जो वृत्तवैतादयपर्वत हैं। वे पांच हरि वर्षक्षेत्रों में हैं। पांच५ जो माल्यवत् वृत्तवैताढयपर्वत हैं वे पांच रम्यक क्षेत्रों में हैं। ये सबक्षेत्र युगलिक धर्मवाले है। पांच हैमवत् છે. આ રીતે વૃત્તવૈતાઢય પર્વતની ઉપરના શિખરતલથી સૌગધિકકાંડનો નીચેનો ભાગ ૯૦૦૦ નવહજાર યોજન દૂર છે તે વાત સાબિત થાય છે. વૃત્તવૈતાવ્ય પર્વત ૨૦ વસ છે. તેમાં જે ચાર પંચક છે શબ્દાપાતિ, ગન્હાપાતિ અને માલ્યવના નામે પ્રસિદ્ધ છે તેમાંના જે પાંચ શબ્દાપાતિ વૃત્તવૈતાઢય પર્વતે છે, તે ભેગભૂમિના સ્થાન એવાં પાંચ હૈમવત ક્ષેત્રમાં છે. જે પાંચ વિકટાપતિ વૃત્તવૈતાઢય પર્વતે છે, તે પાંચ એરણ્યવાત ચુગલિક ક્ષેત્રોમાં છે. જે પાંચ ગન્ધાપાતિ વૃત્તવૈતાઢય પર્વતે
તે પાંચ હરિવર્ષ ક્ષેત્રોમાં છે. અને જે પાંચ માલ્યવત્ વૃત્તવિતાઠય પર્વતે છે, તે પાંચ રમ્યકવષ ક્ષેત્રોમાં છે. આ બધાં ક્ષેત્ર યુગલિક ધર્મવાળાં છે. પાંચ હૈમવત
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર