________________
समवायाङ्गसूत्रे
%3
मन्दरस्य पाश्चात्त्याच्चरमान्तात् 'संखस्स आवासपव्ययस्स' शंखस्य श्रावासपर्वतस्य 'पुरच्छिमिल्ले चरमंते' पौरस्त्यश्चरमान्तो योऽस्ति, 'एस गं' एष खलु सप्ता. शीतियोजनसहस्राणि अबाधया अन्तरे प्रज्ञप्तः । एवंवेव' एवमेव मन्दरस्य 'उत्तरिल्लाओ चरमंताओ' उत्तरीयाचरमान्तात् 'दगसीमस्स' दकसीम्नः आवा. सपर्वतस्य 'दाहिणिल्ले चरमंते' दक्षिणात्यश्चरमान्तो योऽस्ति, एष खलु सप्ताशीतियोजनसहस्राणि अबाधया अन्तरे प्रज्ञप्तः। 'छण्हं कम्मपगडीणं आइमउवरिल्लवजाणं' षण्णां कर्मप्रकृतीनामादिमोपरितनवर्जाणामू-अर्थात ज्ञानावरणान्तराय रहितानां दर्शनावरण वेदनीयमोहनीयायुष्कनामगोत्रसंज्ञकानां षण्णां कर्मप्रकृतीनां 'सत्तासीई' सप्ताशीतिः-दर्शनावरणस्य नव, वेदनीयस्य द्वे, मोहनीयस्य अष्टाविशातः, आयुषश्चतस्रः, नाम्नो द्विचत्वारिंशत्, गोत्रस्य द्वे, इति सर्वा मिलित्वा सप्ताशीतिः 'उत्तरपगडीओ' उत्तरमकृतयः 'पण्णत्ता' प्रज्ञप्ताः। 'महाहिमवंतकूडस्स' महाहिमवत्कूटस्य खलु 'उवरिमिल्लाओ चरमंताओ' उपरिमात्चरमान्तात् 'सोगंधियस्स कंडस्स' सौगन्धिकस्य काण्डस्य 'हेहिल्ले चरमंते' शंख नामका आवास पर्वत का जो पूर्वदिशा में रहा हुआ अन्तिम प्रदेश है वह व्यवधान की अपेक्षा सतासी ८७हजार योजन दूर है। इसी प्रकार सुमेरु पर्वत के अन्तिम प्रदेश से दकसीमन् नामक आवास पर्वत का दक्षिणदिशा का अन्तिम प्रदेश अवाधा की अपेक्षा सतासी८७हजार योजन दूर है। ज्ञानावरण और अन्तराय इन दो कर्मप्रकृतियों को छोडकर दर्शनावरण, वेदनीय, मोहनीय, आयु, नाम और गोत्र इन छह कर्मप्रक्रतियों को मिलाकर८७सतासी उत्तरप्रकृतिया हैं। वे इस प्रकार से हैं-दर्शनावरण की९नव, वेदनीय कीरदो,मोहनीय की२८अठाईस, आयु की४ चार,नाम की४२बयालीस और गोत्र कीरदो। महाहिमवंत कूट के उपर के अन्तिम भाग से सौगंधिक काण्ड का जो नीचे का अन्तिम प्रदेश हैं वह
જન દુર છે. એ જ પ્રમાણે મંદર પર્વતના પશ્ચિમના આખરી ભાગથી શંખ નામના આવાસ પર્વતને પૂર્વ દિશાને આખરી ભાગ સત્યાશી (૮૭) હજાર જન દૂર છે. એ જ પ્રમાણે સુમેરુ પર્વતના ઉત્તરના અનિતમ પ્રદેશથી દકસીમના નામના આવાસ પર્વતને દક્ષિણને અન્તિમ ભાગ ૮૭૦૦૦ સત્યાશી હજાર યોજન દૂર છે. જ્ઞાનાવરણ અને અન્તરાય સિવાયની દશનાવરણ, વેદનીય, મેહનીય, આયુ, નામ અને ગોત્ર, એ છ કમ પ્રકૃતિની એકંદરે ૮૭ સત્યાશી હજાર ઉત્તરપ્રકૃતિ છે તે આ પ્રમાણે છે–દર્શનાવરણની ૯, વેદનીયની ૨, મેહનીયની ૨૮, આયુની ૪, નામકર્મની ૪૨, અને નેત્રકર્મનીર. મહાહિમવંતકુટના ઉપરના અન્તિમ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
