________________
५००
समवायाङ्गसूत्रे एतेषां सर्वेषां वर्षाणां३५, वर्षधराणाम्३०, इषुकाराणां४ च संकलनया एकोनसप्ततिर्भवति । 'मंदरस्स पव्वयस्स' मन्दरस्य पर्वतस्य 'पञ्चथिमिल्लाओ चरमंताओ' पाश्चात्याचरमान्तात् 'गोयमदीपस्स' गौतमद्वीपस्य-लवणसमुद्र पश्चिमदिशिद्वादशसहस्रयोजनान्यवगाह्य द्वादशसहस्रयोजनप्रमाणः सुस्थितनाम्नो लवणसमुद्राधिपतेर्भवनेन सुशोभितो गौतमनामाद्वीपोऽस्ति, तस्य 'पञ्चस्थिमिल्ले चरमंते' पाश्चात्यश्चरमान्तो योऽस्ति, 'एस णं' एप खलु 'एगूणस तरि' एकोनसप्तति 'जोयणसहस्साई' योजनसहस्राणि यावत् 'अवाहाए' अबाधया 'अंतरे' अन्तरे दूरे ‘पण्णत्ते' प्रज्ञप्तः। 'मोहणिज्जव जाणं सत्तण्हं कम्मपगडीणं' मोहनीयवर्जानां सप्तानांकर्म प्रकृतीनाम् ‘एगूणसत्तरिउत्तरपयडीओ एकोनसप्ततिरुत्तरप्रकृतयः प्रज्ञप्ताः । तथाहि-ज्ञानावरणस्य पश्च, दर्शनावरणस्य नव, वेदनीयस्य द्वे, आयुषश्चतस्रः, नाम्नो द्विचत्वारिंशत्, गोत्रस्य द्वे, अन्तरायस्य पञ्चेति एकोनसप्ततिरुत्तरप्रकृतयः ।। सू० १०८ ॥ हैं। इसी तरह से पुष्कराध में भी दो है। अतः इषुकार पर्वत४ चार हैं। इस प्रकार ३५ पेंतीस वर्ष ३० तीस वर्षधर ४ चार इषुकार इन सब को जोड ६९ उनसठ हो जाता है। मंदपर्वत के पाश्चात्य चर. मांत (पश्चिमदिशा के अन्तिमभाग २ से गौतम द्वीप का जो कि लवण समुद्र की पश्चिमदिशा में १२ हजार योजन को घेर करके है और जिसका प्रमाण १२ बारह हजार का है तथा जो सुस्थित नाम के लवणसमुद्राधिपति के भवन से सुशोभित है पाश्चात्य चरमांत (पश्चिमदिशा का अन्तिमभाग) व्यवधान की अपेक्षा ६९ उनसठ हजार योजन दूर है। मोहनीय कर्म को छोडकर शेष सात कर्म प्रकृतियों की उत्तर प्रकृतियां ६९ उगनसठ है। वे इस प्रकार से हैं- ज्ञानावरणीय की ५, दर्शनावरण की ९, वेदनीय की२, आयुकी४, नामकी४२, गोत्र की२, और अन्तराय की ५।। એ જ રીતે પુષ્કરાર્ધમાં પણ બે છે. તેથી ઈષકાર પર્વત કુલ ૪ ચાર છે. આ રીતે ૩૫ પાંત્રીસ વર્ષ–૩૦ વર્ષધર-૪ ઈષકારને સરવાળે ઓગણોતેર (૬૯) થઈ જાય છે લવણસમુદ્રની પશ્ચિમ દિશામાં ૧૨ હજાર એજનને ઘેરીને આવેલા તથા ૧૨ હજાર જન પ્રમાણુના તથા સુસ્થિત નામના લવણસમુદ્રાધિપતિના ભવનથી સુશોભિત એવા ગૌતમ દ્વિીપના પાશ્ચાત્યચરમાન્ત (પશ્ચિમના અન્તિમ) ભાગથી મંદિર પર્વતને પાશ્ચાત્ય સરમાંત ભાગ ઓગણોતેર (૬૯) હજાર એજન દૂર છે. મોહનીયમ સિવાયના સાત કર્મોની ઉત્તર પ્રકૃતિ ગણતર(૬૯) છે. તે આ પ્રમાણે છે–જ્ઞાનાવરણયની ૫ પાંચ, દર્શનાવરણીયન ૯ નવ, વેદનીયકર્મની ચાર નામકર્મની ૪ર બેંતાલીસ, ગોત્રકર્મની ૨ બે, અને અન્તરાયકર્મની ૫ પાંચ.
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
