________________
४०८
समवायाङ्गसूत्रे
अस्तस्य खलु अस्तो मेरुः, तदन्तरितस्य रवेरस्तगतत्वात् तस्य खलु 'पब्वयरणो' पर्वतराजस्य 'वितिए कंडे' द्वितीयं काण्डम्-अष्टात्रिंशद् योजनसहस्राणि उर्ध्वम् उच्चत्वेन ‘होत्था' अस्ति । 'खुढियाए णं' क्षुद्रिकाया विमानप्रविभक्तेः द्वितिीये वर्ग अष्टात्रिंशद् उदेशनकालाः प्रज्ञप्ताः। इयमङ्गवाह्यकालिकश्रुतरूपा सम्प्रति नोपलभ्यते विच्छेदं प्राप्तत्वात् ।।सू. ७७|| ___ एकोनचत्वारिंशत्तम समवायमाह-'नमिस्स णं' इत्यादि । ___मूलम्- नमिस्स णं अरहओ एगूणचत्तालीसं आहाहियसया होत्था । समयखेत्ते एगूणचत्तालीसं कुलपव्वया पण्णत्ता,तंजहा-तीसं वासहरा, पंच मंदरा, चत्तारि उसुकारा । दोच चउत्थ पंचम छट्र सत्तमासु ण पंचसु पुढवीसु एगणचत्तालीसं निरयावाससयसहस्साइं पण्णत्ताइं नाणावरणिजस्स मोहणिजस्स गोत्तस्स आउयस्स, एयासि णं चउपहं कम्मपगडीणं एगूणचत्तालीसं उत्तरपगडीओ पण्णत्ताओ ॥ सू० ७८ ॥ के प्रदेशों की दो सरलपंक्तियां हैं वे जीवा-प्रत्यञ्चा जैसी हो जाने के कारण जीवा कही जाती हैं। पर्वतों के राजा मेरुपर्वत का द्वितीयकांड ऊँचाई में ३८ अडतीस हजार योजन का ऊँचा है । क्षुद्रिका विमानप्रविभक्त के-कालिकश्रुतविशेषके-द्वितीयवर्ग में३८अडतीस उद्देशनकाल कहे गये हैं। कालिकश्रुतविशेष जो क्षुद्रिकाविमानपविभक्ति है कि जो अंगवाह्यश्रुतरूप है उस समय विच्छेद को प्राप्त हो जाने के कारण उपलब्ध नहीं है । अतःयह संज्ञा सुमेरुपर्वत की इसलिये हुई है कि उससे सूर्य जब अन्तरित हो जाता है-तब सूर्य अस्तङ्गत हो गया ऐसा व्यवहार होता है।सू.७७॥ પંકિતઓ છે તે જીવા–પ્રત્યંચા જેવી હોવાને કારણે તેને જીવા કહે છે ગિરિરાજ મેરૂ પર્વતને બીજે કાંડ ૩૮ આડત્રીસ હજાર ઊંચો છે. મુદ્રિકા વિમાન પ્રવિભકિતના કાલિશ્રત વિશેષના બીજા વર્ગમાં આડત્રીસ (૩૮) ઉદેશનકાલ કહેલ છે કાલિકાશ્રત વિશેષ કે જે ક્ષદ્રિકા વિમાન પ્રવિભકિતને ઓળખાય છે, અને જે અંગ બાહ્યશ્રત રૂપ છે તેને વિચ્છેદ થવાથી તે હાલ ઉપલબ્ધ નથી. સુમેરૂ પર્વતને “અસ્ત નામ આપવાનું કારણ એ છે કે સૂર્ય તેની પાછળ આવી જાય છે ત્યારે “સૂર્ય અસ્ત પા” વ્યવહારમાં કહેવાય છે. સૂ. ૭ળા
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
