________________
भावबोधिनी टीका. त्रिंशत्तमे समवाये मोहनीयस्थाननिरूपणम् ३४९ परे तेणे, महामोहं पकुव्वइ ॥२७॥ साहारणटा जे केई, गिलाणम्मि उवट्रिए । पभूण कुणई किच्चं मझंपि से न कुव्वइ॥२८॥ सढे नियडीपण्णाणे, कलुसा उलचेयसे। अप्पणो य अबोहीय, महामोहं अल्पज्ञः सन् 'सज्झायवायं' स्वाध्यायवादं सु-अतीव, आ-आवृत्या, अध्यायः अध्ययनम् स्वाध्यायस्तस्य वादस्तम अहमेव प्रवचनपठनशीलः' इति वचनं 'वयइ' वदति, यद्वा-मुष्टु अध्यायों येषां ते स्वध्यायास्त एव स्वाध्याया आगमास्तेषां वादस्तम् 'अहमेव प्रवचनरहस्यं जानामीति वचनम् वदति-मिथ्यैवात्मानं प्रशंसति, स महामोहं प्रकुरुते॥२६॥ चतुर्विंशतिमाह-'अतवस्सी' इत्यादि-अत. पस्वी च यः कश्चित्तपसा पविकत्थते । सर्वलोके परःस्तेनो महामोहं प्रकुरुते ॥२७॥ 'जे केई' यः कश्चित् 'अतवस्सी' अतपस्वी तपो रहितः सन्नपि 'तवेण' तपसातपस्वित्वेन 'पविकत्थइ' प्रविकत्थते-श्लाघते आत्मानं प्रशंसति स 'सव्वलोए' सर्वलोके सर्वेषु जनेषु 'परे' पर: अत्युत्कृष्टः, तेणे' स्तेनः= चौरः अर्थात् स्वयं तपोरहितोऽपि अहं तपस्वीति भाषकः स महामोहं प्रकुरुते ॥२७|| पञ्चविंश मोहनीयस्थानमाह-'साहारणहा' इत्यादि-साधारणार्थ यः कश्चिद् ग्लान उपस्थिते । प्रभुनकुरुते कृत्यं ममाप्येष न करोति॥२८॥ शठो निकृतिप्रज्ञानः कलुषाकुलचेताः। आत्मनश्चाबोधिको महामोहं प्रकुरुते ॥२९॥ श्लाघा (प्रशंसा) करता है तथा मैं ही प्रवचन पढनशील हू इस प्रकार से दूसरों के प्रति अपने आपको जाहिर करता है-कहता है-सो वह महामोह का बंध करता है। तात्पर्य कहने का यह है कि जो व्यक्ति अपनी झूठी तारीफ करता हैं-इससे वह महामोह का बंधक होता है यह २३ तेइसवां महामोहनीय का स्थान है। जो तपस्वी नहीं होने पर भी मै तपस्वी हु इस प्रकार से अपनी प्रशंसा करता है-वह लोक में सब से अधिक चौर है। ऐसा प्राणी महामोह का बंध करता है। यह २४ चोइसवां महामोहनीय का स्थान है। जो कोई व्याधि से युक्त साधु के होने पर समर्थ होने पर भी उसकी वैयावृत्ति नहीं જાહેરાત કરે છે તે મહામહનીય કર્મને બંધ બાંધે છે. તેનું તાત્પર્ય એ છે કે જે માણસ પિતાની ખોટી પ્રશંસા કરે છે તે મહામહનીય કમને બંધ બાંધે છે. આ મહામહનીયનું ર૩ તેવીસમું સ્થાન છે. તે તપસ્વી ન હોવા છતાં પણ જે “હું તપસ્વી છું” એ રીતે પોતાની પ્રશંસા કરનાર વ્યક્તિ આ લોકમાં સૌથી અધિક ચાર ગણાય છે. એવી વ્યકિત મહામહનીય કર્મને બંધ બાંધે છે. આ મહામેહનીયનું ૨૪ચોવીસમું સ્થાન છે. જે વ્યકિત વ્યાધિથી યુકત સાધુનું વૈયાવૃત્ય કરવાને
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
