________________
३४०
समवायाङ्गसूत्रे
अभूएणं अकम्मं अत्तकम्मुणा। अदुवा तुमकासित्ति, महामोहं पकुव्वइ ॥८॥ जाणमाणो परिसाए, सच्चामोसाणि भासइ। अक्खीणझंझेपुरिसे महामोहं पकुव्वइ ॥९॥ अणायगस्स नयवं, दारेतस्सेव यः 'गूढायारी' गूढाचारी-महाकपटी निगृहेत-गोपयेत्, तदेव विशदयति'माया' मित्यादिना-'मायाए' मायया कपटेन 'माय' मायां 'छायाए' छादयेत्
आच्छादयेत्, एवं सन् 'असच्चवाई' असत्यवादी-मिथ्यानिगदनशीलो 'णिण्हाई' निहते कपटेन सूत्रार्थ गोपयति स महामोहं प्रकुरुते ॥७॥ अष्टममाह-'धंसेइ' इत्यादि-ध्वंसयति योऽभूतेनाऽकर्माणमात्मकर्मणा । अथवा त्वमकार्षीरिति महामोहं प्रकुरुते ॥८॥ 'जो' यः कोऽपि 'अभ्रएणं अभूतेन=असता असत्येनआरोपेण 'अदुवा' अथवा 'अत्तकम्मुणा' आत्मकर्मणा स्वकृतपापकर्मणा 'तुमकासि' त्वमकार्षीः त्वमेतद् गर्हितं कर्म अकार्षीः इति एवं कृत्वा 'अकम्म' अकर्माणम् अकृतपापकर्माणं निर्दोषमित्यर्थः, 'धंसेई' ध्वंसयति कलङ्कितं करोति स महामोहं प्रकुरुते ॥८॥ नवममाह-'जाणमाणो' इत्यादि-जानन् परिषदि सत्यमुषं भाषते । अक्षीणझझः पुरुषो महामोहं प्रकुरुते॥९॥ यः 'परिसाए' परिषदि जनसमुदायलक्षणसभायां 'जाणमाणे' जानानः 'सच्चामोसाणि' सत्यमषं सत्यं च मृषा-मिथ्या च अर्थात-मिश्रभाषां भाषते-व्यवहरति । एवं यः कपट से सूत्रार्थ को स्पष्ट नहीं बताता है वह महामोह को संचित करता है। यह मोहनीय का सातवां स्थान है। जो प्राणी आरोप से अथवा स्वकृत-पापकर्म से "तुमने यह गर्हित कृत्य किया है, इस प्रकार से निर्दोष व्यक्ति को लाञ्छित कर कलंकित करता है वह महामोह को संचित करता है। यह मोहनीय का ८ आठवां स्थान है। जो मनुष्य सभा में जानता हुआ भी सचझ्ठ मिली हुई मिश्र भाषा का व्यवहार करता है सत्य नहीं बोलता है। इसकी भावना केवल यही है कि किसी में भी आपस में समझोता न होने पावे-ये दोनों परस्पर में इसी तरह से लडते रहें-अतः બેલીને સૂત્રાર્થને કપટથી સ્પષ્ટ બતાવતો નથી તે મહામોહનીય કમને સંચય કરે છે. આ મેહનીયનું સાતમું સ્થાન છે. જે વ્યકિત પોતે કરેલ પાપકર્મનું “તમે આ નિંદનીય કૃત્ય કર્યું છે” એમ કહીને બીજી નિર્દોષ વ્યક્તિ પર આરોપણ કરે છે અને એ રીતે તેને કલંકિત કરે છે તે મહામહનીય કમને સંચય કરે છે. આ મહિનાનું આઠમું સ્થાન છે કેઈ માણસ સભામાં જાણી જોઈને સત્ય અને અસત્ય બનેના મિશ્રણવાળી ભાષાનો ઉપયોગ કરે છે–સત્ય બેલ નથી. તેની ભાવના એવી હોય છે કે આપસમાં કઈ પણ રીતે સમજુતી ન થાય. તેઓ બને
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
