________________
स्थानाङ्गसूत्रे
साधुमिदि प्रतिसेवना कथंचित् क्रियते, तदा तैरालोचना कर्त्तव्येति तत्र परिहरणीयान् दोषान् दशभिः स्थानैराह -
४६०
मूलम् -- दस आलोयणा दोसा पण्णत्ता, त जहा आकंपइत्ता १, अणुमाणइत्ता २, जं दिट्टं ३, वायरं ४ व सुहुमं वा । छष्णं ६ सद्दाउलगं ७ बहुजण ८ उब्वत्त ९ तस्सेवी १०॥ सू. ३५॥
छाया - दश आलोचना दोषाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा - आकम्प्य १, अनुमान्य २ यद्दृष्टं ३, बादरं ४ वा सूक्ष्मं ५ वा छन्नं ६ शब्दानुकुलकम् ७ बहुजनम् ८ अव्यक्तम् ९ तत्सेवी १० ।। सू० ३५ ।।
६
टीका - दस आलोषणा दोसा ' इत्यादि
आलोचनमालोचना-गुरुसमीपे स्वदोषप्रकाशनम्, तत्र ये दोषास्ते आलोचना दोषाः, ते दशसंख्यकाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा - ' आकम्प्य' इत्यादि । तत्रआकम्प्य=आवर्ज्य – वैयावृत्त्यादिना गुरुमनुकूल्य याssलोचना क्रियते स आकम्प्य
साधुजनों द्वारा यदि प्रतिसेवना कथंचित् की जाती है तो उन्हें आलोचना अवश्य ही करनी पडती है, अतः अब सूत्रकार उस आलो चनामें परिहरणीय दोषोंका दश स्थानोंसे कथन करते हैं-
(6 दस आलोयणा दोसा पण्णत्ता " इत्यादि ॥ सूत्र ३५||
टीकार्थ- गुरुके समीप अपने दोषोंका प्रकाशन करना इसका नाम आलोचना है इस आलोचनामें जो दोष हैं वे आलोचना दोष हैं। ये आलोचना दोष १० प्रकारके कहे गये हैं- जैसे - आकम्प्य १ अनुमान्य २ यद्दृष्टा ३ बादर ४ सूक्ष्म ५ छन्न ६ शब्दाकुलक ७ बहुजन ८ अव्यक्त ९ एवं तत्सेवी १० ।
સાધુએ દ્વારા કદાપિ પ્રતિસેવના થઈ જાય, તા તેમને અવશ્ય આલેાચના કરવી પડે છે. તેથી હવે સૂત્રકાર આલેચનામાં પરિહરણીય (ત્યાગ કરવા ચેગ્ય દાષાનું ૧૦ સ્થાનને અનુલક્ષીને કથન કરે છે
दस आलोयणादोसा पण्णत्ता " त्याहि – (सू. 34)
ટીકા – ગુરુની સમીપે પેાતાના દોષોને પ્રકટ કરવા તેનુ' નામ આવેાચના છે. આ આલેચનામાં જે દાષા થાય છે તેને આલેચનાદેષ કહે છે. તે આલેાચના होषाना १० प्र४२ उद्या छे - (१) सम्भ्य्य, (२) अनुमान्य, (3) यहूद्दष्ट, (४) माहर, (५) सूक्ष्म, (६) छन्न, (७) शहाबउ, (८) हुन्न, (6) अव्यक्त, मुने (१०) तत्सेवी.
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
