________________
४५८
___ स्थानाङ्गसूत्रे " दव्वाइ अलंभे पुण चउब्विहा आपया होति " छाया--द्रव्याद्यलाभे पुनश्चतुर्विषा आपदो भवन्ति-इति ।
इयमापद्विषया पश्चमी । तथा-शङ्कित एषणीयेऽप्यनेषणीयतया संदिग्धे संदे. हरूपे या प्रतिसेवना सा, तदुक्तम्-'जं संकेतं समावज्जे ' यत् शङ्कते तत् समापद्यतेइति, इयं षष्ठी। तथा-सहसाकारे-सहसाकरणं सहसाकारस्तस्मिन्-अकस्मात्करणे या प्रतिसेवना सा। सहसाकारलक्षण चेदम्__ " पुव्वं अपासिऊणं, पाए छुटंमि जं पुणो पासे |
न चएइ नियत्ते उ, पायं सहसाकरणं मेयं ॥ छाया-पूर्वम् अदृष्ट्वा पादे त्यक्ते यत्पुनः पश्यति ।
न शक्रोति निवर्तयितुं पादं सहसाकरणमेतत्-इति । इयं सप्तमी । तथादुर्लभता यह द्रव्यसे आपत्ति है मार्गमें रहना यह क्षेत्रसे आपत्ति है, दुर्भिक्षता यह काल से आपत्ति है, ग्लानता यह भावसे आपत्ति है, तदुक्तम्-" दवाइ अलंभे पुण चउग्विहा आवया होंति" द्रव्यादिके अलाभमें चार प्रकारकी आपत्ति होती हैं।
एषणीयके अनेषणीय रूपसे संदिग्ध होने पर जो प्रतिसेवना है वह शङ्कित प्रतिसेवना है। तदुक्तम्-"जं संकेतं समावज्ज"। इत्यादि
अकस्मात् करनेका नाम सहसाकार है, इस इकदम रूप अकस्मात् करने में जो प्रतिसेवना है, वह सहसाकार प्रतिसेवना है, सहसाकारका लक्षण इस प्रकारसे है-" पुव्वं अपासिऊणं इत्यादि । राजा પ્રાસુક જળની દુર્લભતા હેવી તેનું નામ દ્રવ્યની અપેક્ષાએ આપત્તિ કહેવાય છે, મામાં રહેવું પડે તે ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ આપત્તિ કહેવાય છે. દુભિક્ષતા (દુષ્કાળ) રૂપ આપત્તિને કાળની અપેક્ષાએ આપત્તિ કહી શકાય અને લાનતા (भीमारी)ने लावनी अपेक्षा मापत्ति माय. युपए के 3-" दवाइ अलंभे पुण चउचिहा आवया होति" द्रव्याहिना खान माहि३५ या२ सारनी मापत्तिाय छे."
(૬) શંકિતપ્રતિસેવના-આહારાદિની એષણીયતાના વિષયમાં અનેકણીયતા ૩૫ સંદેહ હોવા છતાં તે આહારદિની એષણીયતારૂપ સંદેહ હોવા છતાં તે આહા રાદિનું સેવન કરવારૂપ જે પ્રતિસેવના છે તેને શક્તિ પ્રતિસેવન કહે છે. કહ્યું ५५] छ“जं संकेत समावज्जे"
(૭) સહસાકારપ્રતિસેવના અકસ્માત કરે તેનું નામ સહસાકાર છે આ પ્રકારે અકસ્માત થવાનું કારણ વધુ પડતી ઉતાવળ અને સાવધાનીનો અભાવ હોય છે. અકસ્માત થાય એવી પ્રવૃત્તિ કરવી તેનું નામ સહસાકારપ્રતિસેવના छ. ससानु सक्ष मा प्रभारी यु-“ पुव्यं अपासिऊणं" त्या.
ज
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
