________________
-
स्थानाइसूत्रे छाया-अष्टभिः स्थानः मायो मायां कृत्वा नो आलोचयति, १ नो प्रतिक्रामति, यावन्नो प्रतिपद्यते, तद्यथा-अकुर्ववा अहम् १, करोमि वाऽहम् २, करिष्यामि चाऽहम् ३, अकीर्तिर्वा मे स्यात् ४, अवर्णों वा मे स्यात् ५, अपनयो या मे स्यात् ६, कीर्तिर्वा मे परिहास्यति ७, यशो वा मे परिहास्यति ८ ॥
टीका-'अहि ठाणेहिं ' इत्यादि
मायी-मायायुक्तः पुरुषो माया प्रधानम् अतिचारं कृत्वाता मायाम् अष्टभिः स्थानः कारणैः नो आलोचयति-गुरवे नो निवेदयति, नो प्रतिक्रामति=मिथ्यादुष्कृतं न ददाति, यावत्पदात्-" नो निदेज्जा, नो गरहेज्जा, नो विउद्देज्जा, नो चिसो हेज्जा, नो अकरणयाए अब्भुद्विजा, नो जहारिहं तवोकम्म"
छाया-नो निन्दति, नो गर्हते, नो व्यावर्त्तते, नो विशोधयति, नो अक
कोई जीव आठ प्रकारके कर्मों के चयादिके कारणोंका आसेवन करके उनके विपाकको जानता हुआ भी कर्मकी गुरुता होनेके कारण आलोचना नहीं करता है-यही बात अब सूत्रकार प्रकट करते हैं
" अहिं ठाणेहिं माई मायं कछु" इत्यादि । सूत्र ४ ॥
टीकार्थ-माया युक्त पुरुष माया प्रधान अतिचार आदि करके उस अतिचारकी आठ कारणोंसे आलोचना नहीं करता है-गुरुसे उस हुए अतिचारका निवेदन नहीं करता है-प्रतिक्रमण नहीं करता हैमिथ्या दुष्कृत नहीं देता है, यावत्-" नो निंदेज्जा-नो गरहेज्जा, नो विउद्देज्जा, नो विसोहेज्जा, नो अकरणयाए अन्भुट्टिज्जा, नो जहारिहं तपोकम्म" निन्दा नहीं करता है, गर्दा नहीं करता है,
કોઈ જીવ એ હેય છે કે જે આઠ પ્રકારના કર્મોના ચયાદિના કારણેનું સેવન કરીને તેમના વિપાકને જાણવા છતાં પણ કર્મની ગુરુતા હેવાને કારણે આલોચના કરતા નથી. એજ વાત હવે સૂત્રકાર પ્રકટ કરે છે–
“अद्वहिं ठणेद्वि माई मायं कट्ट" त्या-(सू ४) ટીકર્થ-માયાયુક્ત પુરુષ માયાપ્રધાન અતિચાર આદિનું સેવન કરીને, આઠ કારણોને લીધે તે અતિચારની આલોચના કરતું નથી–ગુરુની સમીપે પિતાના દ્વારા લેવાયેલા અતિચારોનું નિવેદન કરતું નથી, પ્રતિક્રમણ કરતા નથીभिथ्याङ्कत तो नथी, “नो नि देज्जा, नो गरहेजा, नो विउट्टेजा, नो पिसोहेजा, नो अकरणयाए, अब्भुद्विजा, नो जहारिहं तवोकम्म" तनी निन्। उता नथी, નહીં કરતે નથી. ઈત્યાદિ કંઈ પણ કરતું નથી.
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
