________________
३२६
स्थानाङ्गसूत्रे अवग्रहिका-वसतिपीठफलकादिः, प्रग्रहिक:-प्रकर्षेण ग्रहोऽस्येति-औधिकमुपकरणजातं रजोहरणसदोरकमुखयस्त्रिकादिक, तयोः प्रशस्ताप्रशस्तविषये हर्षशोकवर्जितः ३-४। 'जंग' इत्यादि-यां यां दिशं विहर्तुमिच्छति त तां दिशं प्रत्यप्रतिवद्धः, शुचिभूतः-भावशुदया, लघुभूत:-अल्पोपधिकत्वेन गौरवत्यागेन च, अनात्मग्रन्थ:-'अ' इति-अविद्यमान आत्मनः सम्बन्धी ग्रन्थः हिरण्यादि. यस्येति, यद्वा-अनल्पग्रन्थ इतिच्छाया, तत्पक्षे- बागमवान् , यद्वा-'अणुप्पगंथे' इति पाठः, तस्य अनुपग्रन्थः इतिच्छाया, तत्पक्षे-अनु-अनुरूपम्-विरते. रौचित्येन प्र-प्रकर्षेण ग्रन्था-शास्त्रं यस्येति, वीतरागशास्त्रसम्पन्न इत्यर्थः, एतादृशः सन् संयमेन तपसाऽऽत्मानं भावयमानो विहरिष्यतीति । पुनश्च तस्स णं' इत्यादि-तस्य खलु भगवतः अनुत्तरेण ज्ञानदर्शनचारित्रण एवम्-अनुत्तरेण आलहोगा जिसका ग्रहण आवश्यक होता है, ऐसे रजोहरण सदोरक मुख. यस्त्रिका आदिक प्रग्रहिकहैं-इनके प्रशस्तअप्रशस्त विषयमें उसे हर्ष एवं शोक नहीं होंगे ३-४ "जं णं" इत्यादि-जिस जिस दिशामें यह विहार करना चाहेगा, उस उस दिशामें अप्रतिबद्ध हुए भावशुद्धिसे युक्त हुए, अल्प उपधियाला होनेसे एवं गौरवका त्यागी होनेसे लघुभूत हुए अनात्म ग्रन्ध-निज सम्बन्धी ग्रन्थसे हिरण्यादि परिग्रहसे रहित हुए अथवा-अनल्प ग्रन्थ हुए-बहुश्रुत हुए-आगमका अधिक रूपमें ज्ञाता हुए-अथवा “ अणुप्पगंथे" अनुप्रग्रन्थ हुए-चीतरागके शास्त्रसे संपन्न हए ऐसा यह देवसेन अनगार संयम और तपसे आत्माको भावित करते हुए विचरण करेंगे पुनश्च
"तस्स गं" इत्यादि-उस भगवान् देवसेन अनगार के अनुत्तरअसाधरण-ज्ञान दर्शन चारित्रसे एवं अनुत्तर-वसति रूप आलयसे, મહેપત્તી આદિ ઉપકરણે સાધુ માટે આવશ્યક ગણાય છે તે ધર્મોપકરણને પ્રગ્રહિક કહે છે. તેમના પ્રશસ્ત અને અપ્રશસ્ત વિષયમાં હર્ષ અને શોકન કરે તેનું નામ પ્રગ્રહિત આસક્તિને ત્યાગ છે. તે વિમલવાહન અણગાર પ્રગ્રહિક શક્તિથી ત્યાગ રહિત બનશે.
" " त्या-तसार हशामा वियपानी छ। २0 तशामा અપ્રતિબદ્ધ (ભાવશુદ્ધિથી યુક્ત) થઈને, લઘુભૂત (અ૫ઉપધિવાળા અને ગૌરવના ત્યાગી હોવાને કારણે હળવા) થઈને, અનાત્મગ્રન્થ (સેના, આદિના પરિગ્રહથી २डित) यन, (मागमता अतिशय ज्ञाता) न मया "अणुप्पग्गथे। मनु. પ્રગ્રન્થ (વીતરાગને શાસ્ત્રથી સંપન્ન) થઈને, સંયમ અને તપથી આત્માને ભાવિત કરતા વિચરશે.
" तस्सणं" त्या-या प्रारे १२ वर्ष सुधा सयम भने सभ्य
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
