________________
स्थानाङ्गसूत्रे पराक्रमः-उत्साहाधिक्यमिति यावत्, तेन सम्पन्न युक्तं पुरुषजातम्-उत्साहसम्पन्नः पुरुप विशेष इत्यष्टमः । आयेषु चतुषु स्थानेषु पुरुषजातशब्दो दृश्यते, सोऽन्त्येष्यपि चतुषु स्थानेषु योजनीयस्तुल्यन्यायादिति । गुणगुणिनोरभेदोपचाराद् गुणी एवं गुणत्वेनोक्त इति ॥ सू० १॥ ___ एवं विधोऽनगारः सर्वप्राणिनां रक्षणे समर्थों भवतीति तेषां प्राणिनां योनि संग्रहं गतिमागतिं चाष्टस्थानत्वेन प्ररूपयति
मूलम्-अहविहे जोणिसंगहे पण्णत्ते, तं जहा-अंडया १, पोयया २, जाव उब्भिया ७ उबवाइया ८ अंडया अटुगइया अट्रागइया पण्णत्ता, तं जहा--अंडए अंडएसु उपयजमाणे अण्डएहिंतो वा पोयएहिंतो वा जाव उववइएहितो वा उववजेजा । से चेवणं से अंडए अंडयन्त विप्पजहमाणे अंडयत्ताए वा पोययत्ताए वा जाव उववाइयत्ताए वा गच्छेज्जा ! एवं पोययावि जराउयावि । सेसाणं गइ आगई णत्थि ॥ सू० २॥ युक्त होता है, वह वीर्य सम्पन्न है, अर्थात् वरिषभनाराच संहननके धरनेवाला हो उक्त आठ गुणके धरनेवाला एकेला विचर सकता है, यह आठवां स्थान है ८ यहां सूबमें आदिके चार स्थानोंमें पुरुष जात शन्द देखा जाता है-सो उक्त आठ गुणोंसे युक्त हो यह अकेला विहार कर सकता है बाकी के स्थानोंमें भी उसका योग कर लेना चाहिये यहां गुण एवं गुणोमें अभेदके उपचारसे गुणीही गुण रूपसे कहा गया है ॥ सू० १ ।
(८) वीय" सपन--सानी सविता वी तेनु नाम पाय छ. આ વયથી જે પુરુષ સુક્ત હોય છે તેને વીર્ય સંપન્ન કહે છે. એટલે કે વજ ઋષભ નારાચ સંહનનવાળે પુરુષ આ પ્રકારના વીર્યથી સંપન્ન હોય છે.
ઉપર્યુક્ત આઠ ગુણોથી સંપન્ન મુનિ જ એકલવિહાર કરી શકે છે. અહીં પહેલા ચાર સ્થાનમાં પુરુષજાત શબ્દ વપરાય છે, બાકીના ચાર સ્થાનમાં પણ તે શબ્દને વેગ કરી લેવો જોઈએ. અહીં ગુણ અને ગુણીમાં અભેદ માનીને ગુણીને જ ગુણરૂપે પ્રકટ કરવામાં આવેલ છે. જે સૂ. ૧ છે
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫