________________
쁘
सुपाटीका स्था०८ सू०३९ कृणस्य अप्रमहिषीनिरूपणम् तकललोकालोकः, मुक्ताः सर्वकर्मभ्यो रहिताः परिनिर्थताः समस्तकर्मकृतविकाररहितत्वेन स्वस्थीभूताः, अतएव-सर्वदुःखपहीणाः समस्तक्लेशान्तकरा जाताः। ताः कृष्णाग्रमहिन्यो हि पद्मावती गौरी गान्धादियो बोध्याः। अमुमेवार्थमुपदर्शयितुमाह-' तं जहा=पउमावई, गोरी' इत्यादि । आसां चरितानि अन्तकृद्द. शाङ्गसूत्रे वर्णितानि, जिज्ञासुभिस्तत एव बोध्यानीति ॥ सू० ३९ ॥
एताः कृष्णग्रमहिष्यः पद्मावत्यादयो वीर्यात् सिद्धाः वीयर्याणि च वीर्यमवादपूर्वेऽभिधीयन्ते । अतो वीर्यप्रवादपूर्वस्वरूपं प्रतिपादयतिमूलम्-वीरयपुव्यस्सणं अटू वत्थू अट्ट चुलियावत्थू।सू० ४०॥ छाया-वीर्यपूर्वस्य खलु अष्टौ वस्तूनि अष्ट चूलिकावस्तूनि ॥ सू० ४०॥ टीका-वीरियपुचस्स णं' इत्यादि
वीर्यमबादनामकस्य तृतीयपूर्वस्य वस्तूनि अध्ययनविशेषा अष्टौ भवन्ति । यथा-आचाराङ्गे शास्त्रपरिज्ञादीन्यध्ययनानि तथा लघुपायश्चित्त-गुरुमायश्चित्तासंग्रह हुआ है, बुद्ध शब्दका अर्थ विमल केवलज्ञान रूप आलोकसे सकल लोक और अलोकका जानना है, मुक्त शब्दका अर्थ सकल कर्मों से रहित होना है परिनित शब्दका अर्थ समस्त कार्यकृत बिका. रसे रहित होकर स्वस्थीभूत होनाहै,सर्व दुःख प्रहीण शब्दका अर्थसमस्त क्लेशोंका अन्तकर देना है, इन राणियोंका चारित्र अन्तकृद्दशाङ्ग सूत्र में वर्णित है अत एव जिज्ञासुजनोंको यहीं से जान लेना चाहिये।स०३९।
ये कृष्णकी अग्रमहिषियां वीर्यसे सिद्ध हुई हैं, वीर्यका वर्णन वीर्य प्रवाद पूर्व में किया गया है, इसलिये अब सत्रकार वीर्यप्रवादपूर्वका स्वरूप कहते हैं-" विरियपुव्यस्त णं अट्ट वत्यू" इत्यादि ।
टोकार्थ--वीर्यप्रवाद नामक तृतीय पूर्वकी मूल वस्तुएँ-अध्ययन વડે સકલ લેક અને અલકને જાણનાર. મુક્ત એટલે સમસ્ત કર્મોથી રહિત થયેલ જાવ. પરિનિવૃત એટલે કર્મકૃત વિકારથી રહિત બનીને સ્વથી ભૂત (શીતલીભૂત-સમસ્ત પરિતાપથી છૂટિ જવું) સર્વદુઃખ પ્રહણ એટલે સઘળા કલેશેને અત્ત કરનાર. આ આઠેના ચરિત્રનું વર્ણન અન્નકૂદશાંગમાં વર્ણવેલું છે, તે જિજ્ઞાસુઓએ તે શાસ્ત્રમાંથી તે વાંચી લેવું. સૂ ૩૯
- કૃષ્ણ વાસુદેવની તે અગ્રમહિષીઓ પોતાના વીર્યના પ્રભાવથી સિદ્ધ પદ પામી હતી. વીર્યપ્રવાહપૂર્વમાં વીર્યનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે, તેથી હવે સૂત્રકાર વીર્યપ્રવાહ પૂર્વના સ્વરૂપનું વર્ણન કરે છે–
“वीरियपुव्यस्त णं अट्ठ पत्थू " त्याहટીકાર્થ–વીય પ્રવાદ નામના ત્રીજા પૂર્વની મૂલ વસ્તુઓ-અધ્યયન વિશે આઠ
स्था०-१८
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
