________________
सुघाटीका स्था ७ सू० ११ केवली यैः ज्ञायन्ते तन्निरूपणम्
५७५
तिपातमृषावादादि रूपेण धर्मो निर्देष्टव्यस्तथापि धर्मधर्मिणोरभेदोपचाराद् धर्म एव निर्दिष्ट इति ॥ सू० १० ॥
यैः स्थानै छद्मस्थों ज्ञायते तानि प्रोक्तानि । सम्प्रति यैः स्थानैः केवली ज्ञायते तानि स्थानान्याह -
मूलम् — सत्तहिं ठाणेहिं केवली जाणेज्जा, तं जहा -- णो पाणे अइवाइत्ता भवइ १, जाव जहावाई तहाकारी यावि भवइ ७ ॥ सू० ११ ॥
छाया - सप्तभिः स्थानैः केवलिनं जानीयात्, तद्यया-नो प्राणान् अतिपातयिता भवति, यावद् यथावादी भवति तथाकारी चापि भवति ॥ सु० ११ ॥ टीका--' सतहिं ठाणेहिं ' इत्यादि -
छद्मस्थवैपरीत्येनेदं सूत्रं व्याख्येयम् ॥ सू० ११ ॥
प्राणातिपात, मृषावाद आदि रूपसे धर्मका निर्देश करना चाहियेपरन्तु ऐसा न कर जो धर्मका ही निर्देश कियाहै, वह धर्म और धर्म अभेदका उपचार करके किया है । ।। सू० १० ॥
जिन स्थानोंसे छद्मस्थ जाना जाता है- उन स्थानोंको कहकर अब सूत्रकार जिन स्थानोंसे केवली जाना जाता है उन स्थानोंका कथन करते हैं " सत्तर्हि ठाणेहिं केवली जाणेज्जा " इत्यादि सू० ११ ॥
टीकार्थ - सात स्थानोंसे " ये केवली हैं " ऐसा जाना जाता है वे सात स्थान इस प्रकार से हैं जो प्राणोंका अतिपातयिता नहीं होता है, यावत् जो जैसा कहता है, वैसा करता है - वह केवली है, ऐसा जाना जाता તિપાત, મૃષાવાદ આદિ રૂપે ધના નિર્દેશ કરવા જોઈએ, પરન્તુ એવું ન કરતાં જે ધર્મીના જ નિર્દેશ કરવામાં આવ્યા છે, તે ધમ અને ધર્મીમાં અભેદના ઉપચાર કરીને કરવામાં આવ્યા છે, એમ સમજવું. !! સૂ. ૧૦ ॥ જે સ્થાના વડે છદ્મસ્થોને જાણી શકાય છે, તે સ્થાનાનું કથન કરીને હવે સૂત્રકાર જે સ્થાના વડે કેવલીને જાણી શકાય છે તે સ્થાનાનુ ईथन रे छे. “ सत्तहि ठाणेहि केवली जाणेज्जा " त्याहिસાત સ્થાન વડે એવું જાણી શકાય છે કે આ કેવલી છે” તે સાત સ્થાના આ પ્રમાણે છે—(૧) જે વ્યક્તિ પ્રાણાતિપાત કરતી નથી તેને કેટલી માની શકાય છે. અહી. ઉપરના સૂત્રમાં દર્શાવેલાં કારણા કરતાં વિપરીત आरो समन्वा हो. (७) हे आहे छे ते प्रभारे छे, तेने ठेवली માની શકાય છે, મા પ્રમાણે સાતમાં સ્થાન સુધીના સ્થાનેા અહીં ગ્રહણ
66
श्री स्थानांग सूत्र : ०४
