________________
सुधा टीका स्था०७ सू० १० छद्मस्थज्ञाननिरूपणम्
५७३ भययुक्ताश्च छद्मस्था एव, ते च यैर्जायन्ते तान्याह
म्लमू-सत्तहिं ठाणेहिं छउमत्थं जाणेजा, तं जहा-पाणे अइवाएत्ता भवइ १, मुसं वइत्ता भवइ २, अदिन्नमादित्ता भवइ ३, सदफरिसरसख्वगंधे आसाएत्ता भवइ ४, पूयासकारमणुवूहेत्ता भवइ ५, इमं सावजं ति पण्णवेत्ता पडिसेवेत्ता भवइ ६, णो जहावाई तहाकारी भवई ७ ॥ सू० १०॥
छाया-सप्तभिः स्थानः छद्मस्थं जानीयात् , तद्यथा-प्राणान् अतिपात. यिता भवति १, मृषा वदिता भवति २, अदत्तमादाता भवति ३ शब्दस्पर्शरसरूप. गन्धान आस्वादयिता भवति४, पूजासत्कारमनुबृहयिता भवति३, इदं सावधमिति प्रज्ञाप्य प्रतिसेविता भवति ६, नो यथावादी तथाकारी भवति ७॥सू० १०॥
टीका-'सत्तहिं ठाणेहिं ' इत्यादि
सप्तभिः स्थानः कारणैः छमस्थं जानीयात्-' अयं छमस्था -इत्यबबुध्येत, तद्यथा-प्राणान-एकेन्द्रियादीन् अतिपातयिता-उपमर्दिता भवति । माणातिपातनादयं छमस्थ इत्यनुमीयते । एवमग्रेऽपि मृषावादादिभ्यश्छमस्थोऽ.
इन भयोंसे युक्त छद्मस्थही होते हैं, ये छद्मस्थ जिन स्थानोंसे जाने जाते हैं-अब सूत्रकार उन स्थानोंका कथन करते हैं
"सत्तहिं ठाणेहिं छउमत्थं जाणेजा" इत्यादि सू० १०॥
टीकार्थ-सात स्थानोंसे छमस्थ जाने जाते हैं, जैसे-जा प्राणोंकाएकेन्द्रियादिक जीवोंका - अतिपातयिता-नाश करने वाला होताहै,इससे यह अनुमान होताहै कि यह छमस्थहैं, इसी तरहसे यह भी समझना चाहिये कि जो मृषावादका सेवन करता है, वह छद्मस्थ है,
છસ્થ છ જ આ પ્રકારના ભયથી યુક્ત હોય છે તેથી તે છાને જે સથાને ( લક્ષણે) વડે જાણી શકાય છે તે સ્થાનેનું હવે સૂત્રકાર नि३५॥ ४रे छ. “ सत्त हिं ठाणेहि छउमत्थं जाणेज्जा " त्याह
ટીકાઈનીચેનાં સાત સ્થાને (લક્ષણે) વડે છદ્માને ઓળખી શકાય છે. (૧) જે જીવ પ્રાણનું-એકેન્દ્રિયાદિક જીવોનું વ્યાપાદન કરનાર હોય છે, તેને છાસ્થ માની શકાય છે–એવું અનુમાન કરી શકાય છે કે તે છાસ્થ છે. (૨) મૃષાવાદનું સેવન કરનાર-અસત્ય બેલનાર માણસને જોઈને પણ એવું
श्री. स्थानांग सूत्र :०४
