________________
१६०
स्थानागसत्रे अरूयो अजीये सासए अवट्रिए लोगदछ । से समासओ पंचबिहे पण्णत्ते, तं जहा-दव्वओ खित्तओ कालमो भावओ गुणो। दव्यओ णं धम्मत्थिकाए एगं दव्वं खेत्तो लोग पमाणमेत्ते, कालओ ण कयाइणासी, न कयाइ न भवइ, न कयाइ न भविस्तइत्ति भुर्वि य भविस्सइ य, धुवे णियए सासए अक्खए अव्वए अवट्ठिए णिच्चे, भावओ अवन्ने अगंधे अरसे अफासे गुणओ गमणगुणे य । अधम्मस्थिकाए अवन्ने एवं चेव, णवरं गुणओ ठाणगुणे २। आगासस्थिकाए अवन्ने एवं चेव, खेत्तओ लोगालोगपमाणमित्ते, गुणओ अवगाहणा गुणे, सेसं तं चैव ३। जीवस्थिकाए णं अवन्ने एवं चेव, णवरं दवओ णं जीवस्थिकाए अणंताई दव्वाइं अरूवी जीवे सासए, गुणओ उपओगगुणे, सेसं तं चैव ४। पोग्गलस्थिकाए पंचवन्ने पंचरसे दुगंधे अटुफासे रूवी अजीचे सासए अवट्टिए जाय दवओ गं पोग्गलस्थिकाए अणंताई दव्वाइं, खेत्तओ लोगपमाणमेत्ते, कालओ ण कयाइ णासी जाव णिच्चे, भायओ वनमंते गधमंते रसमंते फासमंते, गुण ओ गहणगुणे ॥ सू०१॥
छाया-पञ्च अस्तिकायाः प्रज्ञप्ताः, तयथा-धर्मास्तिकायः१, अधर्मास्तिकायः २ आकाशास्तिकायो ३ जीवास्तिकायः ४ पुद्गलास्तिकायः दाधर्मास्तिकायः अवर्णः अगन्धः आसः अस्पर्शः अरूपी अजीवः शाश्वतः अवस्थितो लोकद्रव्यम् । स सपासतः पञ्चविधः प्रज्ञप्तः, तथथा-द्रव्यतः कालतः भावतो गुणतः। द्रव्यतः खलु धर्मास्तिकाय एकं द्रव्यम् , क्षेत्रतो लोक प्रमाणमात्रः, कालतो न कदापि नासीत , न कदापि न भवति, न कदापि न भविष्यतीति अभूद् भवति भविष्यति च ध्रुवो नित्यः शाश्वतः अक्षयः अव्ययः अवस्थितो नित्यः भावतः-अवर्णः अगन्धः
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર: ૦૪
