________________
सुधा टीका स्था०४:०२सू०५५ पयतराज्यादि दृष्टान्तेनकषायस्वरूपंतज्जयश्च १९५ भवतीति । एवं लोभविशेषत्रऽयेपि विभावनीयम् । एतत्फलनिरूपकसूत्र क्रोध फलसूत्रबद् बोध्यम् । इह कषायमरूपणागाथा:-" पचओ पुढवी रेणू, दगं चेव चउत्थयं ।
एसिं राइनिभो कोहो, वुत्तोऽस्सि जिणसासणे । १। सेलो अट्ठी य क8 च, तिणिसस्स लया तहा । एसिं थंभसमाणो हि, माणो वुत्तो जिणागमे । २। वंसीमूलं मिढसिंग, गोमुत्ती अवलेहिया । एसि केयणतुल्लं तु, मायमाहु जिणिस्सरा ।३। किमी पंकोऽजणं चावि, हालिद्दा रागदव्यया। एएहि रंजियपटी-तुल्लो लोहो विआहियो । ४ । जावज्जीवं वरिसं, चाउम्मासं च पक्खयं ।
कमा जीवाणुगामीमे, नारगत्तादि साहगा । ५।" छाया-" पर्वतः पृथिवी रेणु-रुदकं चैव चतुर्थकम् ।
एषां राजिनिभः कोध, उक्तोऽस्मिजिनशासने । १। शैलः अस्थि च काष्ठं च, तिनिशस्य लता तथा । एषां स्तम्भसमानो हि, मान उक्तो जिनागमे । २ । वंशीमूलं मेढशृङ्ग, गोमूत्री अवलेखिका । एषां केतनतुल्यां तु, मायामाहुर्जिनेश्वराः। ३ । कृमिः पङ्कोऽञ्जनं चापि, हरिद्रा रागद्रव्यकाणि । एत रञ्जितपटी-तुल्यो लोभो व्याख्यातः। ४। यावज्जीवं च वर्षे, चतुमासं च पक्षकम् ।
क्रमाज्जीवानुगामिन इमे, नारकत्वादि साधकाः ।५।" इति ।मु०५५॥ फलका निरूपक सूत्र क्रोधफल निरूपक सूत्रकी तरहसे जानना चाहिये। कषायप्ररूपणा गाथाएं-" पव्वओ पुढवी रेणू" इत्यादि ।
इस जिनशासनने अनन्तानुबंधी क्रोधको पर्वतकी राजी दरार-तड के समान कहा है, इस प्रकार अप्रत्याख्यानी क्रोधको पृथिवी अर्थात् तलाव की पृथिवी की दरार-तडके समान प्रत्याख्यानी क्रोधके रेणु લોભના બાકીના ત્રણ પ્રકારે વિષે પણ સમજી લેવું. તેના ફળનું નિરૂપણ કરનારૂં સૂત્ર પણ ક્રોધફલ નિરૂપક સૂત્ર સમાન જ સમજવું કષાયની પ્રરૂપણ ४२ती यामा-" पव्वओ पुढवी रेणू " त्याहि.
આ જીન શાસનમાં અનન્તાનુબંધી ક્રોધને પર્વતની રાજી-તડની માફક કહી છે, એ જ રીતે અપ્રત્યાખ્યાન ક્રોધને પૃથ્વિી અર્થાત તળાવની પૃથ્વિની
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્રઃ ૦ર