________________
सुधा टीका स्था० ४उ.२सू०५५ पर्वतराज्यादिदृष्टान्तेन कषायस्वरूपंतज्जयश्च ६९१ विषाणकेतनसमाना २, गोमूत्रिकाकेतनसमाना ३, अबलेखनिकाकेतनसमाना च माया भवतीति पर्यवसितम् । तत्र मेदविषाण केतनसमाना मायिनां माया वक्रा भवति २, गोमूत्रिकाकेतनसमाना मायाऽल्पवक्रा भवति ३, अबलेखनिकाकेतन. समाना माया तु अल्पतरवक्रा भवति ४। इयं च क्रमेणानन्तानुबन्ध्य १ प्रत्याख्यान २ प्रत्याख्यानाऽऽवरण ३ संज्वलन ४ रूपा बोध्या अपरे तु प्रत्येकं माया. ऽनन्तानुबन्ध्यादिरूपाऽस्तीत्याहुः, अत एवानन्तानुबन्धिन्या मायाया उदयेऽपि देवत्वादिप्राप्तिन विरुध्यते । तत्र क्रमेण वंशीमूलकेतनसमानादि-मायाचतुष्टयानुपविष्टजीवस्य गतिं दर्शयति-" वंशीमूलकेतनसमाणं मायं” इत्यादिना, तत्रा. ऽऽद्यां मायामनुपविष्टो मायोदयवर्ती जीवः कालं करोति चेद् नैरयिकेषु-नारके. मान वह माया है जो केवल वक्र होती है। तथा गोमूत्रिकाकेतन समान वह माया है, एवं अवलेखनिका केतन समान वह माया है जो अल्पतर वक्रतावाली होती है। वंशीमूल केतन जैसी जो माया होती है वह अनन्तानुबन्ध सम्बन्धी होती है। मेदविषाण केतन जैसी माया अप्रत्याख्यान कषाय सम्बन्धिनी होती हैं । गोमूत्रिका केतन जैसी माया प्रत्याख्यान कषाय सम्बन्धिनी होती है और अवलेखनिका केतन जैसी माया संज्वलन कषाय सम्बन्धिनी होती है । कोई एक ऐसा कहते हैं कि-प्रत्येक माया अनन्तानुबन्धी आदिरूप है। इसीलिये अनन्तानुबन्धिनी माया के उदय में देवत्वादि पद प्राप्ति विरुद्ध नहीं होती है। " वंशीमूलकेतनसमाणं मायं" इत्यादि । जो जीव वंशीमूलकेतन समान मायामें प्रविष्ट होता है मायोदयवाला होता है ऐसा वह जीव यदि कालवश हो जाता है तो वह नरकों में उत्पन्न होता है १ द्वितीय ४ी छ. (२) “ भेष विपा तन समान भाया"- भाया १७ હોય છે તેને આ પ્રકારમાં ગણાવી શકાય છે. (૩) “ગમૂત્રિકા કેતન સમાન માયા” જે માયા અલ્પ વક્રતાવાળી હોય છે તેને ગેમૂત્રિકા કેતન સમાન માયા કહે છે. (૪) “અવલેખનિકા કેતન સમાન માયા ”—આ માયા અલ્પતર વકતાવાળી હોય છે. અનન્તાનુબંધી માયાને વાંસમૂલ કેતન સમાન, અપ્રત્યા
ખ્યાન સંબંધી માયાને મેષ વિષાણ કેતન સમાન, પ્રાયાખ્યાન કષાય સંબંધી માયાને ગોમૂત્રિકા કેતન સમાન અને સંજવલન કષાય સંબંધી માયાને અવ. લેખનિકા કેતન સમાન કહી છે. કેઈ કઈ સિદ્ધાંતકારો એવું કહે છે કે પ્રત્યેક માયા અનન્તાનુબન્ધી આદિ રૂપ છે. તેથી અનન્તાનુબન્ધિની માયાના
या ५४ वत्व माहिना समाप सलवी श छ. " वंशीमूलकेतन समाणं मायं " वासनास तिन समान मायामा प्रविष्ट थये ७१ (भायाना ઉદયવાળ જીવ) જે મૃત્યુ પામે છે, તે નરકગતિમાં ઉત્પન્ન થાય છે. બીજા
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
