________________
५१२
स्थानाङ्गसूत्रे __ "वाएइ " वाएइ णाममेगे णो वायावेइ' वाचयति नामको न वाचयति' -एक:-कश्चित् पुरुषः स्वयं वाचयति-पाठयति सूत्रादिकं, किन्तु परेणाऽऽत्मानं नो वाचयति-न पाठयति, उपाध्यायादिः १ शेषा भङ्गाः स्वयमूहनीयाः। तत्रोदाहरणानि क्रमेण शिष्यः-१ पठितग्रन्थविशेषः-२ जिनकल्पिको-३ बोध्याः १० ___पुच्छइ " पुच्छइ णाममेगे णो पुच्छावेइ ' इति प्रथमभङ्गस्वरूपम् ,
९-" पूएइ " " पूएइ णाममेगे, णो पूयावेइ " चार प्रकारके पुरू. पामें कोई पुरुष ऐसा होता है जो-दूसरोंकी पूजा-अर्थात् आदारणीयता स्वीकार करता है परन्तु दूसरोंसे अपने आपकी पूजा नहीं कराता है-१ अवशिष्ट तीन भङ्गोंको तसे समझ लेना-४ ।
१०-"वाएइ " चार प्रकारके पुरुष हैं जिनमें-एक वह है जो दूसरोंको सूत्रादि पढाता है परन्तु स्वयं दूसरों से नहीं पढता है-१ ऐसा यह उपाध्याय होता है। यहां पर भी ३ और हे।नेवाले भङ्गोंको बना लेना चाहिये । इनमे उदाहरण क्रमशः शिष्य-पठितगृन्ध जिनकल्पिकोंको जानना चाहिये-४
११-" पुच्छइ "-" पुच्छइ णाममेगे णो पुच्छावेह " चार प्रकारके पुरुषोमें कोई एक पुरुष ऐसा होता है, जो स्वयंही सूत्रादिकों को पूछता है दूसरोंसे नहीं पूछवाता है-१ यह प्रथम भङ्ग है, यहां बाकीके
सूत्र न१-" पूएइ णाममेगे, णो पूयावेइ” त्यादि- पुरुष सेवा હોય છે કે જે અન્યની પૂજા કરે છે-એટલે કે અન્યની આદરણીયતાનો સ્વીકાર કરે છે, પરન્ત અન્યની પાસે પિતાની પૂજા કરાવતે નથી–પિતાની જાતને આદરણીય મનાવતું નથી. બાકીના ત્રણ ભંગને પૂર્વોક્ત કમ અનુસાર જાતે જ સમજી લેવા.
सभा सूत्रन भावार्थ -" वाएइ" त्याहि-या२ २॥ पुरुषो ४॥ છે, તેમાંથી પહેલે પ્રકાર આ પ્રમાણે સમજ-(૧) કેઈ પુરુષ એ હોય છે કે જે અન્યને સૂત્રાદિ ભણાવે છે, પણ પોતે અન્યની પાસે સૂત્રાદિનું અધ્યયન કરતા નથી. ઉપાધ્યાયને આ પ્રકારના પુરુષમાં ગણાવી શકાય છે. બાકીના ત્રણ ભાંગા પણ ઉપર કહ્યા પ્રમાણે જ સમજી લેવા.
આ ત્રણ ભાંગાના દૃષ્ટાન્ત રૂપે ક્રમશઃ શિષ્યને પતિગ્રન્થને અને જિન. કલ્પિકને ગ્રહણ કરવા જોઈએ.
" पुच्छह" त्याहि-मनियारमा सूत्रने सापा--" पुच्छइ णाममेगे णो पुच्छावेइ" मा यार घारना पुरुषोमांथी । पुरुष मेवा हाय छ ।
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
