________________
सुघाटीका स्था०४ उ० १.सू० १० समेदादेवस्थितिनिरूपणम् ४५९ छाया-" क्रोधश्च मानश्चानिगृहीतौ, माया च लोभश्च प्रवर्द्धमानौ । चत्वार एते कृत्स्नाः कषायाः, सिश्चन्ति मूलानि पुनर्भवस्य ।१। इति,
इति चतुर्थ्यनुपेक्षा । ४ ॥
इति ध्यानचतुष्टयस्वरूपम् ॥ (सू० ९) ध्यानाद् देवत्वमपि स्यादतो देवस्थिति सभेदामाह
मूलम्-चउबिहा देवाणं ठिई पण्णत्ता, तं जहा-देवे णाममेगे १, देवसिणाए णाममेगेर, देवपुरोहिए णाममेगे३, देवपजलणे णाममेगे ४ । चउविहे संवासे पण्णत्ते, तं जहा-देवे णाममेगे देवीए सद्धिं संवासं गच्छे जा, देवे णाममेगे छवीए सद्धिं संवासं गच्छेज्जा, छवी णाममेगे देवीए सद्धिं संवासं गच्छेज्जा, छवी णाममेगे छपीए सद्धिं संवासंगच्छेज्जा॥सू०१०॥
छाया-चतुर्विधा देवानां स्थितिः प्रज्ञता, तद्यथा-देवो नामैकः १, देवस्नातको नामैकः २, देवपुरोहितो नामैकः ३, देवप्रज्वलनो नामैकः ४! चतुमान, माया, और लोभ, ये चार कषाय पुनर्भव के मूल को सींचते हैं -४ इस प्रकार से यह ध्यान ध्यान चतुष्टय का स्वरूप है ॥ सू०९॥
ध्यान से देवपद् की भी प्राप्ति जीव को होती है अत:-अब सूत्रकार सभेद से देवस्थिति का वर्णन करते हैं___ " चउब्विहा देवाणं ठिई पण्णत्ता" इत्यादि
सूत्रार्थ-देवोंकी स्थिति चार प्रकार की कही गईहै, जैसे-देव १ देवस्नातक २ देवपुरोहित ३ और देवप्रज्वलन ४ । संवास चार प्रकार का कहा गया ઈત્યાદિ-એટલે કે ક્રોધ, માન, માયા અને લેભ, આ ચાર કષા પુનર્ભવના મૂલનું સિંચન કરે છે, આ પ્રકારની ભાવનાનું નામ જ અપાયાનુપ્રેક્ષા છે. આ પ્રકારે સૂત્રકારે આ સૂત્રમાં ચતુવિધ ધ્યાનનું નિરૂપણ કર્યું છે. જે સૂ. ૯
ધ્યાનના પ્રભાવથી જીવને દેવપદની પણ પ્રાપ્તિ થાય છે. તેથી હવે સૂત્ર કાર દેવસ્થિતિના ભેદનું નિરૂપણ કરે છે– ___" चउव्हिा देवाणं ठिई पण्णत्ता" त्याह
सूत्राथ-हेवानी स्थिति या२ ५४२नी हीछे-(१) ३५, (२) ३५२नात, (3) १५पुति भने (४) हे१पन.
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
