________________
सुधा टीका स्था०३ उ०३ सू० ५८ मिथ्यात्वरूपनिरूपम् छाया-वस्तु वसति स्वभावे सत्तातश्चेतनेच जीवे ।।
न पिलक्षणताया भिन्नौ छायातपाविव ॥ १ ॥ अयमर्थः-वस्तु, जीये चेतनेव स्वभावे-आत्मभावे वसति-तिष्ठति, सत्वात् , न तु भिन्नौ छायातपाविव वैलक्षण्याद् भेदतस्तिष्ठतीति ॥ सू० ५८ ॥
पूर्व नरकाः, प्ररूपिताः, तेषु च मिथ्यात्वाद् गतिर्भवति जन्तूनामिति, यदा अन्यनिरपेक्षानया मिथ्यादृष्टयो भवन्तीति सम्बन्धान्मिथ्यात्वस्वरूपं निरूपयन् सप्तमंत्रीमाह
मूलम्-तिविहे मिच्छत्ते पण्णत्ते तं जहा-अकिरिया, अधिणए, अन्नाणे १ । अकिरिया तिविहा पण्णत्ता, तं जहा-पओ. गकिरिया, समुदाणकिरिया, अन्नाणकिरिया २। पओगकिरिया तिविहा पण्णत्ता, तं जहा मणप्पओगकिरिया, वइपओगकिरिया, कायप्पयोगकिरिया ३ । समुदाणकिरिया तिविहा पण्णत्ता, तं जहा-अणंतरसमुदाणकिरिया, परंपरसमुदाणकिरिया, तदुभयसमुदाणकिरिया ४ । अन्नाणकिरिया तिविहा पण्णत्ता तं जहा -मइअन्नाणकिरिया, सुयअन्नाणकिरिया, विभंग अन्नाणकिरिया अविणए तिविहे पण्णत्ते, तं जहा-देसच्चाई, निरालंबणया, ये नय उन्हें आत्मप्रतिष्ठित कहते हैं । सो ही कहा है-"वत्थु वसई सहाये' इत्यादि। ___जीय जिस प्रकार अपने चेतन स्वभाव में बसता है उसी प्रकार से प्रत्येक वस्तु अपने २ स्वभाव में वसती है, क्यों कि सबकी सत्ता निज स्वभाव से ही कही गई है। छाया और आतप जिस प्रकार एक दूसरे के आश्रित नहीं होते हैं उसी प्रकार कोई भी वस्तु किसी दूसरी वस्तु के आश्रित नहीं होती है ॥ सू० ५८ ॥ ४डे छ. मे २४ पात मा सूत्रा: १२॥ ४८ ४१ -"वत्थु वसइसहावे" त्या વસ્તુ વસતી સ્વભાવે અર્થાત વસ્તુ પિતાના સ્વભાવમાં રહે છે.
જીવ જે પ્રકારે પિતાના ચેતન સ્વભાવમાં વસે છે, એ જ પ્રમાણે પ્રત્યેક વસ્તુ પણ પિતાપિતાના સ્વભાવમાં વસે છે, કારણ કે સૌની સત્તા (અસ્તિત્વ) નિજસ્વભાવથી જ હોય છે. કહ્યું છે. જેમ છાંયડો અને તડકે એકબીજાના આશ્રિત રહેતા નથી, એ જ પ્રમાણે કઈ પણ વસ્તુ બીજી કોઈ વસ્તુને આશ્રિત હોતી નથી. એ સૂ. ૫૮ છે
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨