________________
१२८
स्थानाङ्गसूत्रे प्राप्नोति । तान्येवस्थानान्याह-अहो ! इत्याश्चर्ये-आश्चर्यमेतद् यन्मया इमा एतदूपाः प्रत्यक्षमासाना दिध्य। देवर्दयः, देवद्युतयः देवानुभावाः लब्धाः प्राप्ताः अभिसमन्वागताः स्वायत्तीकृताः सम्प्रत्येतत्सर्वमुक्त्वा च्यवितव्यं मम च्यवनं भवि. व्यतीत्येकम् १। अथ द्वितीय स्थानमाह- अहोणं' इत्यादि, अहो ! तिर्यग्लोकं गच्छता मया मातुरोजः-आर्तवं, पितुःशुक्रं, तत् तथाविधं किमपि विली. नानामतिविलीनं तदुभयसंसृष्टं-तयोः-ओजः-शुक्रयोरुभयं-द्वयं तदुभय, तेन संसृष्टं संश्लिष्टं परस्परमेकीभूतं तदुभयसंसृष्टं, तदुभयसंश्लिष्टं वा, एवम्भूतो य आहारः सः, तत्पथमतया-तस्य-गर्भावासकालस्य प्रथमता-तत्प्रथमता, तस्यां प्रथमसमय एवेत्यर्थः आहर्तव्यः-शरीरनिर्माणनिमित्तमभ्यवहार्यों भविष्यतीतिद्वितीयम् २। तृतीय स्थानमाह-'अहोणं ' इत्यादि, अहो ! मया कलमलजम्या. देवद्युति को, दिव्य देवानुभाव को लब्ध किया है, प्राप्त किया है और उसे अभिसमन्यागत स्वाधीन किया है, यह उद्वेग होने का प्रथम स्थान है, क्यों कि उसे इसलिये उद्वेग होता है कि वह यह जब विचारता है कि मैं इस सब दिव्य देवद्धि आदिको छोड कर यहां से चयुंगा उद्वेग होने का द्वितीय स्थान इस प्रकार से है-ओह ! तिर्यग्लोक को जाते हुए जब मैं किसी माता के गर्भ में अवतरित होऊंगो तो वहां मुझे गर्भ मे माता के आर्तव ( रज) और पिता के शुक्र को तथा इन दोनों से संसृष्ट या संश्लिष्ट-एकीभूत हुए आहार को सर्व प्रथमप्रथम समय में ही शरीर निर्माणनिमित्त ग्रहण करना होगा। उद्वेग होने का तृतीय कारण ऐसा है-'अहो णं' इत्यादि । अरे ! मुझे उस દેવદ્ધિ, દિવ્ય દેવશુતિ, દિવ્ય દેવપ્રભાવ આદિને મેં લબ્ધ કર્યા છે, પ્રાપ્ત કર્યા છે અને અભિસમન્વાગત (સ્વાધીન) કર્યા છે. તેમને છેડીને મારે આ દેવલોકમાંથી અને આ દેવપર્યાયમાંથી યુત થવું પડશે.”
દેવના ઉદ્વેગનું બીજું કારણ આ પ્રમાણે છે–તેને એવો વિચાર આવે છે કે “ અરે ! આ કેવા દુઃખની વાત છે કે અહીંથી તિર્યકમાં જઈને મારે કોઈ તિર્યમાતાના ગર્ભમાં રહેવું પડશે. ત્યાં મારે ગર્ભમાં માતાના આર્તવ (રજ) અને પિતાના શુકને તથા એ બનેની સાથે સંસ્કૃષ્ટ-સલિષ્ટ (એક રૂપ થયેલા) અશુચીરૂપ આહારને સર્વ પ્રથમ (પ્રથમ સમયમાં જ) શરીરનિર્માણ નિમિત્તે ગ્રહણ કરવો પડશે.”
सपना देगनु श्री १२० नये प्रभारी छे-" अहोणं" याle
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
