________________
सुपा टीका स्था०३३०३ सू०५० वचनमन सो तनिषेधत्रित्वनिरूपणम् १०७ पौद्गलम्-उदकपधानः पुद्गलसमूह-उदक पौद्गलो मेघ इत्यर्थस्तं, तथा परिणतम्-उदकवर्षणावस्थां प्राप्तमत एव विद्युद्गर्जनादिकरणाद् वर्षितुकामम् , अन्य देशमङ्गबङ्गादिकं संहरन्ति नयन्तीति द्वितीयं कारणम् २। अभ्रवादलकम्: अभ्रे-आकाशे समागत वादलकं-मेघ, वायुकायः-प्रचण्डकायः विधुनोति दिशि. दिशि विकरतीति तृतीयं कारणम् ३। इत्येतैत्रिभिः कारणैरल्पवृष्टिकायः स्यादिति ॥१॥ अथ महादृष्टिकायमूत्रमाह- तीहिं ' इत्यादि सुगमं नवरं-महान्-पुष्कल:वृष्टिकायो महादृष्टिकायः पुष्कलाब्जीवनिकायः अत्र देवादयः सम्यगाराधिताःसन्तः अन्यत्र-अन्यदेशे अङ्ग बङ्गादौ समुत्थितमुदकपौद्गलं परिणतं वर्षितुकामं
प्रधान पुद्गल समूह को-मेघ को कि जिसमें विजली चमकती है, बड़े जोर की गर्जना होती है और इससे ऐसा आभास होने लगता है कि पानी अब वरसने वाला ही है, अन्यदेश में अङ्ग बङ्ग आदि देश में वहां से ले जाते हैं। तृतीय कारण-आकाश में वर्षा उत्पन्न करने वाले बादलों का प्रचण्डपवन से इधर उधर हरएक दिशा में विखेर देना है। इन तीन कारणों को लेकर अल्पवृष्टिकाय होता है। महावृष्टिकाय सूत्र-" तीहिं" इत्यादि रूप है इसका अर्थ अल्पवृष्टिकाय के सूत्र से बिलकुल विपरीत है अर्थात् वहां जो कारण अल्पवृष्टिकाय के लिये कहे गये हैं-वे ही कारण यहां विपरीत रूप में कहे गये हैं। पुष्कल वृष्टिकाय का नाम महावृष्टिकाय है इस महावृष्टिकाय में पुष्कल अप जीवनिकाय रहता है यहां सम्यक्प से आराधित हुए देवादिक
ગર્જનાને સાંભળીને લોકે એવા ભ્રમમાં પડે છે કે હમણાં જ વરસાદ વરસવા માંડશે, પણ ઉપર્યુક્ત કારણે તેમની તે માન્યતા ઠગારી નિવડે છે. કેટલીકવાર પ્રચંડ પ્રવચનને લીધે વરસાદ વરસાવનારાં વાદળાઓ આમ તેમ વિખરાઈ જવાને લીધે પણ વરસાદ પડતા નથી. આ પ્રકારના ત્રણ કારણને લીધે અલ્પવૃષ્ટિકાય (माछ। १२सा मथ। मनावृष्टि) थाय छे. महावृष्टिायसूत्र "तीहि" ઈત્યાદિ રૂપ છે. અલ્પવૃષ્ટિકાયના સૂત્ર કરતાં આ સૂત્ર બિલકુલ વિપરીત અર્થ. વાળ છે. ત્યાં અપવૃષ્ટિના જે ત્રણ કારણે કહ્યાં છે, તેમના કરતાં મહાવૃષ્ટિનાં વિપરીત કારણે કહ્યા છે. પુષ્કળ માત્રામાં વરસતા વૃષ્ટિકાયને મહાવૃષ્ટિકાય કહે છે. મહાવૃષ્ટિકાયમાં પુષ્કળ અપૂછવનિકાય રહે છે. મહાવૃષ્ટિ ક્યારે થાય છે? ઉપર્યુક્ત દેવેની જ્યારે સમ્યફ આરાધના કરવામાં આવે છે, ત્યારે અન્ય દેશમાં જવાને પ્રવૃત્ત થયેલા મેઘને તેઓ પોતાની જ્યાં સમ્યફ આરાધના
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
