________________
सूत्रकृताङ्गसूत्रे मिथ्या। अपितु तयोरभेदवाद एव श्रेयान इति तज्जीतच्छरीरवादि चार्वाकमतम् । भिन्नं शरीरात्मवादमस्वीकृत्य ते नास्तिकाः यत् जीववधाय परानुपदिशन्ति तदेव दर्शयति-से हता' स नास्तिक हन्ता-स्वयं हननक्रियायाः कर्ता सन् परान उपदिशति-हे लोक ! 'तं हगह' तं-जीवं हत-घातयत 'खणह' खनत पृथिवीम् 'छणह' क्षिणुत-हत जीवान् , 'डहह' दहत-ज्वालयत, ‘पयह' पचत अग्नौ, 'अलंग्ह' आलुम्पत लुण्टत वस्त्रादीन् 'विलुपह' विलुम्पत-विशेषेण लुण्टत, 'सहसा कारेह' सहसा कारयत-बलात्कारं कुरुत, 'विपरामुसह' विपरामशत पीडोत्पादनपूर्वकं जीववधं कुरुत, 'एयावया जीवे णत्थि परलोए' एतावान् देहमात्रो जीवो नास्ति परलोको येन हिंसादिकरणे भयं संभवेत् । तथा-'ते णो एवं विप्पडिवेदेति' ते नो एवम्-वक्ष्यमाणवचनम् विभतिवेदयन्ति-अभ्युपगच्छन्ति न स्वीकुर्वन्तीत्यर्थः, तदेवं दर्शयति-तं जहा' इत्यादि, 'तं जहा-किरियाइ वा अकिरियाइ वा मुक्कडेइ वा दुक्कडेइ वा' तद्यथाक्रियां वा अक्रियां वा सुकृतं वा दुष्कृतं वा 'कल्लाणेइ वा पावएइ वा' साहुइ वा असाहु वा सिद्धीइ वा असिद्धीइ वा निरएइ वा अनिरएइवा' कल्याणं वा
यह चार्वाकमत 'नास्तिकवाद' का उल्लेख किया गया है।
शरीर और आत्मा को अभिन्न स्वीकार करके नास्तिक दूसरों को हिंसाका उपदेश देते हैं सो दिखलाते हैं-वह नास्तिक लोग जीवों का स्वयं घातक होता है और 'उसे मारो' इत्यादि उपदेश देकर हनन क्रिया में दूसरों का प्रयोजक होता है । वह कहता है-खोदो, छेदन करो, जलाओ पकाओ, लूटो, खूब लूटो, विना विचारे मार डालो, विपरामर्श करो, इत्यादि। यह देह ही जीव है, परलोक नहीं है, जिससे हिंसा आदि पाप करनेमें भय हो । वे उल्टी बाते करते हुए कहते हैं-क्रिया अक्रिया, सुकृत दुष्कृत, बुरा भला, साधु असाधु, सिद्धि असिद्धि नरक अनरक आदि
આ ચાર્વાક મત (નાતિક મત-વાદ) ને ઉલ્લેખ કરેલ છે, શરીર અને આત્માને એક હોવાનું સ્વીકારીને આ નાસ્તિકે બીજાઓને હિંસાને ઉપદેશ આપે છે. તેજ બતાવે છે.–તે નાસ્તિક લેકે સ્વયં જીને ઘાત કરવા વાળા હોય છે. અને તેઓને મારે' વિગેરે પ્રકારથી ઉપદેશ આપીને હનનક્રિયામાં બીજાઓને પ્રેરક થાય છે. તેઓ કહે છે કે–દે, છેદન કરે, भागी, ५वी, बुटी, भूम युट २ वियारे भारी नामो, विपशम ४२। વિગેરે, આ શરીર જ જીવ છે, પરક નથી, કે જેથી હિંસા વિગેરે પાપ કરતાં ડરવું પડે. તેઓ ઉલટી વાત કરતાં કહે છે કે-ક્રિયા, અક્રિયા, સુકૃત, दुत, ब, भु३, ३३ पराम, सिद्धि सिद्धि, २४, सन२४,
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૪
