________________
દહર
सूत्रकृताङ्गसूत्र तदुपदिष्ट एव धर्मः संसारपारायणसमर्थः । तदन्यो मार्गोऽनर्थाय एव केवलम् । अतो यो न केवली-न वा तदुपदिष्टं धर्म श्रद्दधाति, सन धर्मोपदेशयोग्यः । स तु. स्वयं नष्टोऽन्यानपि पातयितुं यतते ॥४९॥
पुनरप्याह आक:-'लोयं विजाणंति' इत्यादि। मूलम्-लोयं विजाणतीह केवलेणं, पुन्नण नाणेण समाहिजुत्ता।
धम्मं समत्त च हतिजे उ, तारति अप्पाणंपरं च तिनी॥५०॥ छाया-लोक विजानन्तीह केवलेन पूर्णेन ज्ञानेन समाधियुक्ताः ।
धर्म समरतं कथयन्ति ये तु, तारयन्त्यात्मानं परश्च तीर्णाः ॥५०॥ से नहीं जानता। केवली भगवान् ही वस्तुस्वरूप के ज्ञाता होते हैं, अतएव उनके द्वारा उपदिष्ट धर्म ही संसार से पार उतारने में समर्थ है। उससे भिन्न जो मार्ग है वह अनर्थ काही कारण है। अतएव जो स्वयं केवली नहीं है या केवली के द्वारा उपदिष्ट धर्म पर श्रद्धा नहीं रखता है, वह धर्मोपदेश के योग्य नहीं है । वह तो स्वयं नष्ट है और दूसरों को भी नष्ट करने का प्रयत्न करता है ॥४९॥ टीका सुगम है ॥४९॥
आईक पुनः कहते हैं-'लोयं विजाणतीह केवलेणं' इत्यादि ।
शब्दार्थ-'जे उ-ये तु' जो पुरुष 'समाहिजुत्ता-समाधियुक्ता समाधि से युक्त है तथा केवलेणं-केवलेन' केवलज्ञान के द्वारा 'लोयं-- लोक' समस्त लोकको 'विजाणंति-विजानन्ति' जानते हैं और जान. कर 'पुन्नेण नाणेण' पूर्णेन ज्ञानेन' पूर्णज्ञान से 'इह समत्-इह समस्तं શકતા નથી. પ્રભુશ્રી કેવલી ભગવાન જ વસ્તુ સ્વરૂપને જાણનારા હોય છે. તેથી જ તેઓએ ઉપદેશેલ ધર્મજ સંસારથી પાર ઉતારવામાં સમર્થ છે. તેનાથી બીજે જે માગે છે, તે અનર્થનું જ કારણ છે. તેથી જ જે પિતે કેવળજ્ઞાની નથી. અથવા કેવળ જ્ઞાન દ્વારા ઉપદેશ કરવામાં આવેલ ધર્મ પર શ્રદ્ધા રાખતા નથી. તે ધર્મોપદેશને ગ્ય નથી. તે તે પિતે નાશ પામેલ જ છે. અને બીજાઓને નાશ કરવાનો પ્રયત્ન કરે છે. ૪૯
આ ગાથાને ટીકાર્યું સરળ હોવાથી અલગ આપેલ નથી. કા. सा मुनि शथी ४९ छे 'लोयं विजाणतीह केवलेणं' त्या
शा- 'जे उ-ये तुरे ५३५ ‘समाहिजुत्ता-समाधियुक्ताः' समाधिया युत छ, तथा 'केवलेण-केवलेन' उqण ज्ञान द्वा२। 'लोयं लोक' समस्त सोने 'विजाणंति-विजानन्ति' on 2. मने ngीने 'पुन्नेण णाणेण-पूर्णेन ज्ञानेन' ५९ सानथी 'इह समत्तं-इह समस्तं' मा सभा सपू 'धम्म कहति-धर्म कथयन्ति
श्री सूत्रतांग सूत्र:४
