________________
२५६
सूत्रकृताङ्गसूत्रे स्थिताः भवन्ति, अभ्युत्थाय अनेके किं कुर्वन्ति तत्राह-'भण देवाणुप्पिया' भणत-कथयत हे देवानुपियाः : किं करेमो कि आहरेमो कि उवणेमो' कि कुर्मः, किमाहरामः, किमुपनयामा-किमानीय अयामः किं आचि. द्वामो' किमातिष्टामः-कस्मिन् कार्ये वामः किं भे हियं इच्छियं कि युमा हितमिटम् 'भे' इति युष्माकम् 'किं भे आसगस्स सयई' किं युष्माकम् आस्यस्य स्वदते-किं भवतां मुखाय रोचते, 'तमेव पासित्ता' तमेव तादृशं पुरुषम् दृष्ट्वा 'अणारिया' अनार्याः ‘एवं वयंति' एवं वदन्ति 'देवे खलु अयं पुरिसे देवः खलु अयं पुरुषः 'देवसिणाए खलु अयं पुरिसे' देवस्नातक:- देवश्रेष्ठः खलु अयं पुरुषः 'देवजीवणिज्जे खलु अयं पुरुषः' देवानां हि जीवना व्यतिगमयति 'अन्ने वि य ण उपजीवति' अन्येऽप्येनमुपजीवन्ति, अन्येऽपि बहवः एनमुपजीव्य अस्याऽऽधारेण स्वकीयजीवनयात्राम् आनन्दभागितया गमयन्ति 'तमेव पासित्ता आरिया वयंति' तमेव दृष्ट्वा आर्याः पुनरेवं वदन्ति भोगाद्यासक्तमानसं ते पुरुषविशेष यमनार्या: पुण्यफलभोक्तारं मन्यन्ते । 'अभिक्कंतकूरकम्मे खल्लु अयं पुरिसे' अयं पुरुषस्तुहाजिर हो जाते हैं और कहते हैं-हे देवों के प्यारे आज्ञा दीजिए क्या करें? क्या लावें? क्या अर्पण करें ? किस कार्य में लगे ! आपको क्या हितकर और क्या इष्ट है ? आपके मुख को क्या रुचिकर है ?
इस प्रकार के सुख भोगने वाले पुरुष को देख कर अनार्य लोग ऐसा कहते हैं- यह पुरुष तो देव है ! देव ही क्या, देवों में भी श्रेष्ठ है, यह दिव्य जीवन व्यतीत कर रहा है ! इसके सहारे दूसरे भी बहुत
से लोग गुलछरे उड़ा रहे हैं-सुखपूर्वक जीवन यापन कर रहे हैं ! किन्तु उसी भोगासक्त पुरुष को देख कर आर्य जन इस प्रकार कहते हैं-यह पुरुष अत्यन्त ही कर कर्म करने वाला है ! यह बड़ा ही જાય છે. અને કહે છે કે-હે દેવના પ્યારા ! આજ્ઞા આપો અમે શું કરીએ? શું લાવીએ? શું અર્પણ કરીએ? શું કાર્યમાં લાગીએ? આપને શું હિતકર અને ઈષ્ટ છે? આપના મુખને શું ગમશે?
આવી રીતના સુખને ભોગવવા વાળા પુરૂષને જોઈને અનાર્ય લેક એવું કહે છે–આ પુરૂષ તે દેવ છે, દેવજ શું? દેથી પણ ઉત્તમ છે. આ દિવ્ય જીવન વિતાવી રહેલ છે. તેની સહાયથી બીજા પણ ઘણું લોકે મજા ઉડાવી રહ્યા છે. એટલે કે સુખી જીવન વીતાવી રહેલ છે.
પરંતુ એ ભેગાસક્ત પુરૂષને આર્ય જ્યારે એવું કહે છે કે – આ પુરૂષ ક્રૂર કર્મ કરવાવાળે છે. આ ઘણે જ ધૂર્ત છે. આ પિતાની રક્ષામાં
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૪
