________________
२१०
सूत्रकृताङ्गसूत्रे उदीरिया वेइया णिजिण्णा सेय काले अकम्मे यावि भवइ, एवं खल्लु तस्स तप्पत्तियं सावजंति आहिज्जइ, तेरसमे किरियहाणे ईरियावहिए त्ति आहिज्जइ। से बेमि जे य अतीता जे य पडुपन्ना जे य आगमिस्सा अरिहंता भगवंता सव्वे ते एयाई चेव तेरस किरियहाणाइं भातिसु वा भासेंति वा भासिस्तंति वा पन्नविसु वा पन्नविति वा पन्नविस्तंति वा, एवं चेव तेरसमं किरियटाणे सेविंसु वा सेवंति वा सेविस्संति वा ॥सू०१४॥२९॥
छाया-अथाऽपरं त्रयोदशक्रियास्थानमैपिथिकमित्याख्यायते । इह खलु आत्मत्वाय संवृतस्यानगारस्य ईसिमितस्य भाषासमितस्य एषणासमितस्य आदानभाण्डमात्रानिक्षेपणा समितस्य उच्चारमस्रवणखेलसिंघाण जल्ल परिष्ठापना. समितस्य मनःसमितस्य वचःसमितस्य कायसमितस्य मनोगुप्तस्य वचोगुप्तस्य कायगुप्तस्य गुप्तेन्द्रिस्य गुप्तब्रह्मचर्यस्य आयुक्तं गच्छतः आयुक्तं तिष्ठतः आयुक्तं निषीदतः आयुक्तं त्वग्वर्तनां कुर्वतः आयुक्तं भुञानस्य आयुक्त भाषमाणस्य आयुक्तं वस्त्रं परिग्रहं कम्बलं पादपोञ्छनं गृह्णतो वा निक्षिपतो वा यावचक्षुःपक्ष्मनिमीलनमपि' अस्तिविमात्रामुक्ष्मा क्रिया ऐर्यापथिकी नाम क्रियते। सा च प्रथमसमये बद्धा स्पृष्टा द्वितीयसमये वेदिता तृतीयसमये निर्जीर्णा सा बद्धा स्पृष्टा उदीरिता वेदिता निर्जी एध्यकाले अकर्म चापि भवति, एवं खलु तस्य तत्मत्ययिकं सावध मित्याधीयते, त्रयोदशं क्रियास्थानमर्यापथिकमित्याख्यायते । तत् ब्रवीमि ये च अतीता:ये च प्रत्युत्पन्नाः ये च आमिष्यन्तः अर्हन्तो भगवन्तः सर्वे ते एतानि चैव त्रयोदश क्रियास्थानानि अभाषिषुर्वा भाषन्ते, वा भाविष्यन्ते वा माजिज्ञपन् वा प्रज्ञापयन्ति वा प्रज्ञापयिष्यन्ति वा। एवं चैत्र त्रयोदशं क्रियास्थानम् असेवन्त वा सेवन्ते वा सेविष्यन्ते वा ॥सू०१४-२९॥
टीका-द्वादशान्तं क्रियास्थानं निरूपितं सम्मति त्रयोदशं क्रियास्थानमाह'अहावरे' इत्यादि । अथाऽपरम् 'तेरसमे किरियट्ठाणे' त्रयोदशं क्रियास्थानम् 'ईरिया
(१३) इर्यापथिक क्रियास्थान 'अहावरे तेरसमे किरियट्ठाणे' इत्यादि ।
(13) पथि छियास्थान 'महावरे तेरसमे किरियटाणे' ध्या
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૪