________________
८६
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
अन्वयार्थः -- 'मई मं' मतिमान् केवलज्ञानीत्यर्थः 'अणुवीय' अनुविचिन्त्य केवलज्ञानेन ज्ञात्वा (अंजूं) ऋजुं - सरलम् (समाहिं ) समाधि - मोक्षमापक म् (घ) धर्म- श्रुतचारित्राख्यम् (आ) आख्यातवान् कथितवान् ( तमिणं) तमिमं धर्मम् (सुणे) मत्तः शणुत हे शिष्या: 1, (अपडिन ) अपविज्ञः - इहलोकपलोकासंसारहितः ( समाहिपत्ते) ज्ञानादिसमाधिपाप्तः (अणियाणभूएस) भूतेषु अनिदानः, निदानम् - आरम्भरूपं तद्रहितः 'भिक्खू' भिक्षुः (परिव्वज्जा) परिव्रजेत् - संयमे पराक्रमेत् इति ॥ १ ॥
टीका - - ' मईमं मतिमान् मननं मतिः- समस्तपदार्थविषयकं ज्ञानम् तादृश श्रुत चारित्र रूप धर्म का 'आर्घ आख्यातवान्' कथन किया है 'तमिणं तमिमं उस धर्म को 'सुणेद-शृणुत' हे शिष्यो तुम लोग सुनो 'अपडिन - अप्रतिज्ञा' अपने तपका फल न चाहता हुआ 'समाहिपत्तेसमाधिवासः' समाधिको प्राप्त 'अणियाण भूएस-अनिदानो भूतेषु' प्राणियोंका आरंभ न करता हुआ 'भिक्खू - भिक्षुः' साधु 'परिव्वएजापरिव्रजेत्' शुद्ध संयमका पालनकरे ॥१॥
अन्वयार्थ - मतिमान् अर्थात् केवलज्ञानी ने, चिंतन करके अर्थात् केवलज्ञान से जान कर सरल समाधि धर्म का कथन किया है। इस धर्म को श्रवण करो । ऐहिक एवं पारलौकिक आकांक्षा से रहित, समाधि को प्राप्त भूतों (जीवों) के विषय में आरंभ न करने वाला भिक्षु संम में पराक्रम करे ॥ १ ॥
टीकार्थ - मनन करना मति है । यहाँ मति का अर्थ है- समस्त
'आघ' - आख्यातवान्' उथन भ्यु छे, 'तमिणं - तमिमं' से धर्म' ने 'सुणेहश्रृणुत' हे शिष्या तो सभी 'अपडिन्ने अप्रतिज्ञः ' पोताना तपनु ज न छ । 'समाहिपत्ते - समाधिप्राप्तः ' सभाधिने आस 'अणियाण भूएसअनिदानो भूतेषु' आदियो। मलन उरता था 'भिक्खू - भिक्षुः' साधु परिव्वज्जा - परिव्रजेत्' शुद्ध वा संयमनु पाउन रे ॥१॥
અન્વયા—મતિમાન્ અર્થાત્ કેવળજ્ઞાનથી ચિંત્વન કરીને એટલે કે કેવળજ્ઞાનથી જાણીને સરળ સમાધિ ધમતુ કથન કરેલ છે. એ ધર્મનુ શ્રવણ કશ, અહિક-મલેક સંબંધી તથા પારલૌકિક-પરલેાક સંબંધી આકાંક્ષાથી રહિત થઈ સમાધિને પ્રાપ્ત કરી જીવે સંમ ́ધી અરભ ન કરવાવાળા ભિક્ષુ સયમમાં પરાક્રમ કરે ॥૧॥
ટીકા—મનન કરવું તે મતિ છે, અહિયાં મતિને અથ સઘળા પદા
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૩