________________
सूत्रकृतास्त्रे 'अणुस्सुओ' अनुत्सुकः औत्सुक्यमभिलाषा, तदहितोऽनुत्सुकः-उत्कण्ठारहितः सन् विचरेत् । तथा-'जयमाणो' यतमानः-संयमाऽनुष्ठाने प्रयत्नं कुर्वाणः 'परियए' परिव्रजेत्-मूलोत्तरगुणेषु उद्यमं कुर्यात् । तथा-'चरियाए' चर्यायां-विहारभिक्षादि रूपाय तया-दशविधवैयावृत्येषु 'अप्पमत्तो' अप्रमत्तः-प्रमादरहितो भवेत् , 'तत्थ' तत्र तथा-'पुट्ठो' स्पृष्टः-परिषहोपसमैंः स्पृष्टः सन् 'अहियासए' अधिसहेतसम्यक्सहनं कुर्यात् । साधुः कमनीय शब्दादिविषयजातं नैव समीहेत, किन्तु सयत्नः संयमाऽनुष्ठानं पालयेत् । तथा-उपसर्गादिमि बर्बाध्यमानोऽपि ताशबाधा कर्मनिर्जरा मन्यमानः सहेत इति ॥३०॥ मूलम्-हम्ममाणो ण कुप्पेज, वुच्चमाणो न संजले।
सुमणे अहियासिज्जा, ण य कोलाहलं करे॥३१॥ छाया-हन्यमानो न कुप्येत् , उच्यमानो न संवत् ।
सुमना अधिसहेत, न च कोलाहलं कुर्यात् ॥३१॥ आदिमें साधु उत्सुक अर्थात् अभिलाषावान् न हो । संयम के अनुष्ठान में यतनावान् हो और मूल तथा उत्तर गुणों में उद्यम करे। चर्या अर्थात् भिक्षा में तथा दस प्रकार के वैयावृत्य में अप्रमत्त रहे। परीषद या उपसर्ग से स्पृष्ट होने पर उसे कर्म निर्जरा का कारण मान कर सम्यक् प्रकार से सहन करे।
सारांश यह है कि साधु शब्दादि मनोज्ञ विषयों की कामना न करे वरन् यत्नपूर्वक संयमका ही अनुष्ठान करे। उपसर्ग आदि से पीडित होने पर उसे निर्जरा का कारण मान कर समभाव पूर्वक सहन कर ले ॥३०॥
સાધુએ ઉસુક અર્થાત અભિલાષાવાળા થવું નહીં સંયમના અનુષ્ઠાનમાં યતના વાન થવું. તથા મૂવ અને ઉત્તર ગુણમાં ઉદ્યમ કરે. ચર્યા અથત ગોચરીમાં તથા દસ પ્રકારના વિયાવૃત્યમાં અપ્રમત્ત રહેવું. પરીષહ અથવા ઉપસર્ગ આવે ત્યારે તેને કમ નિર્જરાનું કારણ સમજીને સારી રીતે સહન કરવા.
કહેવાનો સારાંશ એ છે કે-સાધુએ મને જ્ઞ એવા શબ્દ વિગેરે વિષયની ઈરછા કરવી નહીં. તેમજ યત્ન પૂર્વક સંયમનું જ અનુષ્ઠાન કરવું. ઉપસર્ગ વિગેરેથી દુઃખિત થાય ત્યારે તેને નિજેરાનું કારણ માનીને સમભાવથી સહન કરવા. ૩૦
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૩
