________________
३५४
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
पुनः पुनः संसारे 'विपरियासं' विपर्यासम् - जन्मजराशोक मरणादिकम् (उवेह) उपैति प्राप्नोतीति ॥ १२ ॥
टीका - पुनरपि मददोषमेव कथयति- 'जे भिक्खू' यो भिक्षुः- निरवद्य भिक्षणशीलः परदत्तभोजी 'निर्विकचणे' निष्किञ्चनो बाह्यपरिग्रहरहितः तथा'सुलूहजीवी' सुरूक्षजीवी - सुष्ठु रूक्षमन्वप्रान्तं वक्रमिश्रितपर्युषितवल्लचणकादिकं तेन जीवितुं माणधारणं कर्तुं शीलं यस्य स रूक्षजीवी । एतादृशोऽपि कश्चित या ' गारवं' गौरव रान ऋद्धिरससातगौरवमियः 'हो' भवति, तथा'सिलोगगामी' श्लोककामी- आत्मालापी भवति, एतादृशः पुरुषः 'अबुझमाणो' परमार्थमोक्षमार्गम् अबुद्धयमानः 'एयं' एतदेव निष्चित्वादिकम् आत्मश्लाघातत्परतया ' आजीवं' आजीवम् - आजीविकाम् - आत्मवत्तनोपायं जीविका का साधन बनाकर वारवार संसार में जन्म जरा शोक मृत्यु को प्राप्त करता है ॥ १२ ॥
टीकार्थ - फिर मद के दोष दिखलाते हैं जो भिक्षु है अर्थात् भिक्षा से शरीर निर्वाह करता है । परिग्रह से रहित है और रूक्षजीवी है, अर्थात् अत्यन्त रूखा अन्त प्रान्त तक्रमिश्रितवासी चना आदि से प्राण धारण करता है । ऐसा पुरुष भी यदि ऋद्धि, रस और साता के गौरव की कामना करता है और अपनी प्रशंशा की अभिलाषा करता है तो वह परमार्थिक मोक्षमर्ग को न जानने वाले उस पुरुष के पूर्वोक्त अकिंचनता निष्परिग्रहता आदि गुण आजीविका मात्र ही हैं । अर्थात् गौरव प्रियता और आत्मप्रशंसा की कामना के कारण उक्त બાહ્ય પરિગ્રહના પરિત્યાગને જ આજીવીકાનુ સાધન બનાવી વારંવાર સ'સારમાં જન્મ, જરા, શાકને પ્રાપ્ત કરીને મરણ પામે છે. ૧૨ા
ટીકાથ—ફરીથી મદના દેષા બતાવે છે--જે ભિક્ષુ છે, અર્થાત્ ભિક્ષાથી શરીરના નિર્વાહ કરે છે, પરિગ્રઠુથી રહિત છે, અને રૂક્ષ જીવી છે, અર્થાત્ લુખા સુકી અન્ત પ્રાન્ત છાશ મિશ્રિત વાસી ચણા વિગેરેથી પ્રાણ ધારણ કર છે, અર્થાત્ શરીરને નિર્વાહ કરે છે, એવા પુરૂષ પણ જો ઋદ્ધિ રસ અને સાતાના ગૌરવની ઈચ્છા કરે, અને પેાતાની પ્રશ'સાની ઈચ્છા કરે, તે તે પરમાર્થિક મેક્ષમાર્ગને ન જાણવાવાળા તે પુરૂષને પૂર્વોક્ત અકિચનપક્ષુ નિષ્પરિગ્રહપણુ, વિગેરે ગુણ્ણા કેવળ આજીવિકા પુરતા જ છે. અર્થાત્ ગૌરવ પ્રિયતા અને આત્મપ્રશંસાની કામના-ઇચ્છાના કારણે એ ગુણેાથી પણ તેના
श्री सूत्र तांग सूत्र : 3
