________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ९ धर्मस्वरूपनिरूपणम्
मूलम् - आघायचि माहेउं नाईओ विसएमिणो । अन्ने हरंति तं वित्तं केम्मी कैम्मेहिं किती ॥४॥
छाया - आवातकृत्यमाधातुं ज्ञातयो विषयैषिणः । अर्मी कर्मभिः कृत्यते ॥ ४॥
अन्वयार्थ :- (विससिणो नाईओ) विषयैषिणः- सांसारिक सुखमिच्छन्तो ज्ञातयः पुत्रकलत्रादयः (आवायकिञ्चमाउं) आघातकृत्पमाधातुम् - मरणकृत्यमाधाय कृत्वा ( तं वित्तं हरंति) तद्वित्तम्- तदीयमर्जितं धनं हरन्ति - अपहरन्ति-स्वीकुर्वन्ति (कम्मी कम्मे किचनी) कभी - कर्मवान् सारानुष्ठानवान् पापी, कर्मभिः स्वतैः कृत्यते - पीडयते इति ॥४॥
'आघाय किच्वमाहेउ' इत्यादि ।
शब्दार्थ - 'विस एसिणो नाईओ विषयैषिणः ज्ञातयः' सांसारिक सुखकी इच्छा करने वाले ज्ञातिवर्ग 'आघायकिच्च माहे - आघात कृत्यमाधातुं' दाहसंस्कार आदि करके 'तं वित्तं हरति तद्वित्तं हरंति' मरे हुए प्राणी के द्रव्यको ले लेते हैं 'कम्मी कम्मेहिं किच्चती कर्मी कर्मभिः कृत्यते' परंतु उस द्रव्य को प्राप्त करने के लिये पाप कर्म किया हुआ वह पुरुष अकेला अपने किये कर्मका फल जो दुखःरूप है उसे भोगता है ॥४॥
अन्वयार्थ - विषयों के अभिलाषी अर्थात् सांसारिक सुख के इच्छुक ज्ञातिजन - पुत्र कलत्र आदि मरणकृत्य करके उसके ( आरंभ ' आघाय किच्चमा हेउ" धत्याहि
शब्दार्थ' – 'विस्रएसिणो नाईओ - विषयैषिणः ज्ञातयः' सांसारि४ सुमनी छ पुरवावाजा ज्ञातिवर्ग 'आषायकिच्च माहेउ - आघातकृत्यमाधातु " हाइसस्सार विगेरे ने 'त' वित्तं हरंति तद्वित्तं हरन्ति' भरेसा आशीना धनने सई से छे 'कम्मी कम्मेहि किच्चती कर्मी कर्मभिः कृत्यते' परंतु ते धनने आस ४२वा માટે પાપકમ કરેલ તે પુરૂષ પાતે કરેલ કનુ' ફલ કે જે દુઃખરૂપ છે તેને એકલા જ ભેળવે છે. રાજા
-
અન્વયા —વિષાના અભિલાષી અર્થાત્ સ'સારી સુખની ઇચ્છા રાખનારાએ જ્ઞાતિજન પુત્ર, કલત્ર, (અ) વિગેરેનું મરણેત્તર ક્રિયા કરીને (આરભ
श्री सूत्र तांग सूत्र : 3