________________
सूत्रकृताङ्गो कच्छपः स्वावयवं स्वशरीरे संकोचयति, तद्वत् तथा विज्ञाय विद्वान् मरणसमयेऽशरणं स्वकीयाऽसदनुष्ठानं स्वस्मिन् धर्मध्यानभावनया संकोचयेत् ॥१६॥ मूलम्-साहरे हत्थ पाए य मणं पंचिंदियाणि य।
पावकं च परिणाम भासादोसं च तारिसं ॥१७॥ छाया-'संहरेद्धस्तौ पादौ च मनः पञ्चन्द्रियाणि च ।
पापकं च परिणामं भाषादोषं च तादृशम् ।१७॥ अन्वयार्थ:- (हत्थपाए य साहरे) हस्तौ च पादौ संकोचयेत् ‘मणं पंचिं. को अपने शरीर में संकुचित कर लेता है, (ऊर्णनाभि नामक कीट के समान) उसी प्रकार विद्वान पुरुष अनिवार्य मरण का समय आया जानकर धर्मध्यान की भावना से असद् अनुष्ठान को त्यागदे । ॥१६॥ 'साहरे हत्थपाए य' इत्यादि।
शब्दार्थ-'हत्य पाए साहरे-हस्तौ पादौ च संहरेत्' साधु अपने हाथ पैरको संकुचित 'स्थिर' रखे 'मणं पंचेंदियाणि य-मन पञ्चेन्द्रियाणि च और मन तथा पांचइन्द्रियों को भी उनके विषयों से निवृत्त रक्खे 'पावकं च परिणामं-पापकं परिणाम' तथा पापरूप परिणाम और 'तारिसं भासाहोस च-तादृशं भाषादोषं च तथा पापरूप परिणाम
और पापमय भाषादोष भी वर्जित करे ॥१७॥ ____ अन्ययार्थ-हाथों को, पगों को, पांचों इन्द्रियों को, पापमय
તાના અંગોને પિતાના શરીરમાં સમાવી લે છે. સંકેચી લે છે, (કર્ણના મના કીડાની જેમ) એજ પ્રમાણે વિદ્વાન પુરૂષ અનિવાર્ય મરણને સમય આવેલે જાણીને ધર્મધ્યાનની ભાવનાથી અસત્ એવા અનુષ્ઠાનને त्या ४२, ॥१६॥
'साहरे हत्थपाए य' Uया
शाय-'हत्थपाए सोहरे-हस्तौ पादौ च संहरेत् ! साधु पातामा ७५ पाने सथित (स्थि२) राणे 'मणं पंचे दियाणि य-मनः पञ्चेन्द्रियाणि च तथा भन भने पाये /न्द्रियान ५ तमना विषयाथी निवृत्त राणे 'पावकं च परिणाम-पापक परिणमं' तथा ५।५३५ परिणाम भने 'तारिसं भासादास चताददृशं भाष.दोषं च' तथा पा५३५ परिणाम अने ५५ भय मापाडीपन પણ ત્યાગ કરે છે૧૭ના
અન્વયાર્થ-હાથને, પગને, મનને પાંચ ઇન્દ્રિયેને પાપમય અધ્યવ
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨
