________________
समयार्थबोधिनी टोका प्र. श्र. अ. ६ उ. १ भगवतो महावीरस्य गुणवर्णनम् ४८३ पर्यवसाना द्रव्यक्षेत्र मावैरपि अनन्ता । (महोदही वा वि) महोदधिरिवापि महोदधिःस्वयम्भूरमणसमुद्रस्तद्वत् (अनंतपारे) अनन्तपारः - पारान्तरहितः, यथा स्वयम्भूरमणो जळेनाऽनन्तपारः, तथा - भगवानपि प्रज्ञयाऽनन्तपारः । ( अगाइले ) अनाविल:निर्मलः, यथा - स्वयम्भूरमणस्य जलम् अराविलं - सर्वदोषविनिर्मुक्तम्, तथाभगवतो ज्ञानमपि तथाविधकर्मले वामावादकलुषं सर्वदोषरहितमतिनिर्मलं विद्यते । (कसाई) अकषायी, कषायाः क्रोधमानमायालो भलक्षणाः ते विद्यन्ते यस्य स कषायी, अकपायी- कपायरहितः । (भिक्खू ) भिक्षुः सत्यपि निःशेषान्तरायक्षये सर्वलोक पूज्यत्वेऽपि च निरवद्यभिक्षणशीलत्वाद् भिक्षुः, (सक्केव) शक्र इव । वह काल से सादि-आदिसहित और अपर्यवसित-अन्तरहित हैं अर्थात् द्रव्यक्षेत्र काल भाव से अनन्त हैं 'महोदही वावि' स्वयंभूरमण समुद्र के समान 'अनंतपारे' अनन्तपार हैं अर्थात् जिस प्रकार स्वयंभूरमण समुद्र जलसे अनन्तपार है। उसके पार का अन्त भी है किन्तु भगवान् की प्रज्ञा का अन्त ही नही है भगवान् अनन्तपार वाले हैं । तथा 'अनाविले' निर्मल है जिसप्रकार स्वयंभूरमणका जल अतिनिर्मल सर्वदोषरहित होता है उसी प्रकार भगवान् का ज्ञान भी उस प्रकारके कर्मलेशके अभाव से अकलुष-अर्थात् सर्व दोषरहित अतिनिर्मल है । तथा भगवान् 'अकसाई' क्रोधादि चारों कषायों से रहित हैं। ऐसे बे भगवान् 'भिक्खू' सचप्रकार के अन्तरायकर्म के क्षयहोनेपर और समस्तलोक के पूज्य होनेपर भी निरवद्यभिक्षण स्वभाववाले अर्थात्
જ્ઞાનરૂપ છે. તે કાળથી સાદિ કહેતાં આદિયુક્ત છે. અને અપ વસિત-સ્થ્ય’તरहित छे. अर्थात् द्रव्यक्षेत्र आज भने लावथी अनन्त छे. 'महोदही वा वि स्वयंलूरभा समुद्रनी प्रेम 'अनंत वारे' मनन्नुयार छ, अर्थात् भेस स्वयः ભૂરમણુ સમુદ્ર જળથી અનન્તપાર-પાર ન પામી શકાય તેવા હાવા છતાં તેના અંત પણ છે. પર'તુ ભગવાનની પ્રજ્ઞાના અંત નથી એટલે ભગવાન્ अनंतयार छे. तथा अनाविले' निर्माण हो, भेस स्वयं लूरभाग समुद्रनु જળ અત્યંત નિર્મળ અને સ` દોષોથી રહિત હાય છે, એજ પ્રમાણે ભગવાનનું જ્ઞાન પણ એવા પ્રકારના કમલેશના અભાવથી અકલુષ અર્થાત્ સદેષ રહિત હાવાથી અત્યંત નિળ છે. તથા ભગવાન 'अकसाई' डोषाहि यारे प्रारना उपायाथी रहित छे. मेवा भगवान 'भिक्खू' સર્વ પ્રકારના અન્તરાય કા ક્ષય થવા છતાં અને સમસ્ત લાકમાં પૂજ્ય હોવા છતાં પણ નિરવદ્ય ભિક્ષાચરણના સ્વભાવવાળા અર્થાત્ નિરવદ્ય શિક્ષા
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨
