________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ६ उ.१ भगवतो महावीरस्य गुणवर्णनम् ४७९ ___ अन्वयार्थः-(आसुपन्ने) अशुपज्ञः-उत्पन्नदिव्यज्ञानः, (कासवे) काश्यपःकाश्यपगोत्रोत्पन्नः (मुणी) मुनिः (जिणाणं) जिनानाम् ऋषमादीनाम् (इणं) इमम् (अणुत्तरं) अनुत्तरं-सर्वतः श्रेष्ठम् (धम्म) धर्म-श्रुतचारित्ररूपम् (णेया) नेता तस्य प्रणेता (दित्रि) दिवि-स्वर्गे (सहस्सदेवाणं) सहस्रदेवानाम् (ईदेव) इन्द्र इव (महाणुभावे विसिट्टे) महानुभावः-महाप्रभावान् विशिष्टः प्रधान इति ॥७॥
'अणुत्तरं धम्ममिण' इत्यादि।
शब्दार्थ-'आसुपन्ने-आशुप्रज्ञः' शीघ्र बुद्धिवाले 'कासवे-काश्यपः' काश्यपगोत्री 'मुणी-मुनिः' मुनि श्री वर्द्धमान स्वामी जिणाणं-जिनानाम्' ऋषभ आदि जिनवरों के इणं-इम' इस 'अणुत्तरं-अनुत्तरम्' सबसे श्रेष्ठ ‘धम्म-धर्मम्' धर्म के 'नेया-नेता' प्रणेता है जैसे 'दिविदिवि' स्वर्गलोक में 'सहस्सदेवाण-र्सहस्रदेवानाम्' हजारों देवताओं का 'इंदेव-इन्द्रइव' इन्द्र नेता है एवं 'महाणु भावे विसिटे-महानुभावः विशिष्टः' अधिक प्रभावशाली है इसी प्रकार भगवान् सब जगत में सर्वोत्तम है ॥७॥ ___अन्वयार्थ-आशुप्रज्ञ अर्थात अनन्तज्ञानी, काश्यप गोत्र में उत्पन्न, मुनि वर्द्धमान स्वामी, ऋषम आदि जिनेश्वरों के इस धर्म के आद्य प्रणेता हैं । जैसे स्वर्ग में इन्द्र सभी देलताओं में महान प्रभावशाली हैं-सर्वश्रेष्ठ हैं ॥७॥
'अणुत्तर धम्ममिणं' या
शहाथ-'आसुपन्ने-आशुप्रजा' शी मुद्धिवाणा 'कासवे काश्यपः' ३श्य५. गोत्री 'मुणी-मुनिः' मुनि श्री १ भान यामी 'निणाणं-जिनानाम्' पक्ष वगैरे जिनपरांना 'इणं-इम' मा 'अणुत्तरं-अनुत्तरम्' धाथी श्रेष्ठ 'धम्मधर्मम' घमन 'नेया-नेता' प्रीता छ. 'दिवि-दिवि' स्पसभा 'सहरसदेवाणं -सहस्रदेवानाम्' ७४३ वताना 'इंदेव-इन्द्र इव' न्द्र नेता छ. ये 'महाणुभावे विसिट्टे-महानुभावः विशिष्टः' मा प्रभावाणी छ रेखा પ્રકારે ભગવાન બધાજ જગતમાં સર્વોત્તમ છે કે ૭ |
સૂત્રાર્થ-આશુપ્રજ્ઞ (શીધ્ર પ્રજ્ઞાવાળા) એટલે કે અનન્તજ્ઞાની, કાશ્યપ ગોત્રમાં ઉત્પન્ન થયેલા મુનિ વર્ધમાન સ્વામી, અષભ આદિ જિનેશ્વરના ધર્મના આદ્ય પ્રણેતા છે. જેમાં સ્વર્ગમાં ઈન્દ્ર બધાં દેવે કરતાં પ્રભાવશાળી હોય છે, એ જ પ્રમાણે સકળ સંસારમાં તીર્થકર ભગવાન સૌથી વધારે प्रभावशाली-सर्वश्रेष्ठ-छ. ॥७॥
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૨
