________________
४३२
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
टीका - 'महाभितावे' महाभितापे, महादुःखैककार्ये 'अंत लिक्खे' अन्तरिक्षे आकाशे 'वेतालिए नाम' वैकियो नाम परमाधार्मिकैः संपादितं स्थानं विद्यते इति संभावयामि । 'एगायते' एकायतः एकशिलायां निर्मितोऽति लंबायमानः | 'पव्वयं' पर्वतोऽस्ति 'तत्था' तत्स्थाः तस्मिन् पर्वते तिष्ठतः । 'बहुकूरकम्मा' बहुक्रूरकर्माणो नारकिजीवाः 'सहस्साण मुहुत्तगाणं परं सहस्रकाणा मुहूर्त्तकानां परम्, मुहूर्त्तसहस्रादप्यधिकम् 'हम्मति' हन्यन्ते । महत्तापदो नरकपालनिर्मितैकशिल | घटितो दीर्घतरः पर्वतो विद्यते । तत्र पर्वते विद्यमाना नारकिजीवाः सहस्रमुहूर्त्तादप्यधिकं प्रभृतकालपर्यन्तं नरकपालैर्हन्यन्ते इति ||१७|| मूलम् - संबाहिया दुक्कडिणो थणंति, अहो य राओ परितप्यमाणा । ऐगंतकूडे नरए महंते कूडेणं तत्था विसमे हंता उ ॥ १८ ॥ छाया - संबाधिता दुष्कृतिनः स्तनन्ति अहि च रात्रौ परितप्यमानाः । एकान्तकुटे नरके महतिकूटेन तत्स्था विषमे हतास्तु ॥ १८ ॥
टीकार्थ - घोर दुःख उत्पन्न करने वाला वैक्रिय नामक पर्वत आकाश में स्थित है । अत्यन्त पाप करने वालों को वह स्थान प्राप्त होता है । वह एक शिला का बना हुआ और लम्बा है । उस पर्वत पर स्थित घोर क्रूर कर्म करने वाले नारकी जीव चिरकाल तक हजारों मुहूतों से भी अधिक समय तक मारे जाते हैं ।
आशय यह है कि महान् सन्तापकारी परमाधार्मिकों द्वारा निर्मित और एकशिला का बना हुआ लम्बा पर्वत है । उस पर्वत पर विद्य मान नारक जीव हजारों मुहूतों से भी अधिक कालपर्यन्त परमाधार्मिकों द्वारा आहत किये जाते हैं ||१७||
ટીકા”—આકાશમાં વૈક્રિય નામના એક પહાડ આવેલા છે તે એક જ શીલાના ખનેલા છે. ઘાર પાપકર્મો કરનારા જીવા તે પર્વત પર નારકા રૂપે ઉત્પન્ન થઈને ધાર દુઃખા સહન કરે છે. તે વૈક્રિય પર્યંતનીલ ખાઈ પણુ ઘણી જ છે તે પર્વત પર ઉત્પન્ન થયેલા નારકોને પરમાધમિક અસુરે હજાર) મુહૂત્તો કરતાં પણ અધિક સમય સુધી માર માર્યાં કરે છે.
તાત્પર્ય એ છે કે પરમાધામિકા દ્વારા નિમિત, એક જ શિલાની નૈષ્ક્રિય નામનો પહાડ નરકભૂમિમાં આવેલા છે. તે પવંત ઘણા લાંખે છે તે પહાડ પર રહેલા ઘાર પાપકર્મો કરનારા નારકેાને ચિરકાળ સુધી પરમા ધાર્મિકાના હાથના માર ખાવા પડે છે. ૫૧ણા
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨