________________
३१८
आचाराङ्गसूत्रे
ननु साध्वाचारपरिभ्रष्टानां कुशीलानां दीर्घः संसारो भवतीत्युपदेशः कथं न तेभ्यः क्रियते ? इति जिज्ञासायामाह - ' आघायं तु ' इत्यादि ।
मूलम् - आघायं तु सुच्चा निसम्म, "समणुन्ना जीविस्सामो" एगे निक्खम्म ते असंभवंता विडज्झमाणा कामेहिं गिद्धा अज्झोववन्ना समाहिमाघायमझोसयंता सत्थारमेव फरुसं वयंति । सू०३ |
छाया -- आख्यातं तु श्रुत्वा निशम्य, 'समनोज्ञा जीविष्यामः ' एके निष्क्रम्य ते असंभवन्तः विदह्यमानाः कामैर्गृद्धाः अध्युपपन्नाः समाधिम् आख्यातम् अजोषयन्तः शास्तारमेव परुषं वदन्ति ॥ सू० ३ ॥
टीका -- एके- केचन कुशीलाः शिष्यास्तु - आख्यातं = तीर्थङ्करगगधरादिभिः कथितं कुशीलाचारविपाकं श्रुत्वा निशम्य अवधार्य शास्तारमेव परुषं वदन्तीत्यन्वयः । कथम्भूतास्ते शिष्याः १ इत्यत्राह - 'समनोज्ञा' इत्यादि, समनोज्ञा: लोकप्रियाः सन्तः जीविष्यामः इति मत्वा निष्क्रम्य = प्रत्रजितो भूत्वा ते असम्भवन्तः=न भूषा बनाते हैं, इससे उनका चारित्र मलिन बनता है, और इससे वे कुश मुनियोंकी श्रेणिमें परिगणित होने लगते हैं | सू० २ ॥
argh आचारसे परिभ्रष्ट उन कुशीलोंको आप वह उपदेश क्यों नहीं देते हो कि कुशीलोंका संसार दीर्घ हो जाता है ? इस प्रकारकी शिष्यकी जिज्ञासामें सूत्रकार “आघायं तु" यह सूत्र कहते हैं
कोई एक कुशील शिष्य तीर्थङ्कर और गणधरादिकों द्वारा कथित कुशील संबंधी आचारके विपाकको सुनकर और उसका अवधारण कर के भी अपने शासकके प्रति कठिन वचन बोलते हैं । हम लोग लोकप्रिय बन कर जीयेंगे " ऐसे अभिप्राय से प्रेरित हो भागवती दीक्षाका वेष पहिन साधु तो बन जाते हैं, परन्तु फिर वे न सम्यग्
66
66
પ્રકથી “ કદાચ અજાણ્યા કુળવાળાઓને ત્યાંથી અન્તપ્રાન્ત આહાર મળે ? આવી શંકાથી તે શરીરની વેશભૂષા બનાવે છે. આથી એનું ચારિત્ર મલિન ખની જાય છે, અકુશ મુનિઓની ગણત્રીમાં ગણાવા લાગે છે. ( સૂ૦ ૨ )
સાધુના આચારથી ભ્રષ્ટ થયેલા તે કુશીલાને આપ કેમ ઉપદેશ આપતા નથી, જેથી કુશીલાનેા સ'સાર દીર્ઘ બની રહ્યો છે ? આ પ્રકારની શિષ્યની અને એથી તે જીજ્ઞાસામાં સૂત્રકાર
66
आघाय
આ સૂત્ર કહે છે.
ܕܙ
કેાઈ એક કુશીલ શિષ્ય તીર્થંકર અને ગણધરાદિકોદ્વારા કહેવામાં આવેલ કુશીલસંબંધી આચારના વિપાકને સાંભળી, અને સમજીને પણ પોતાના ગુરૂજન વગેરે તરફ કઠણ વચન મેલે છે, “ અમે તે લોકપ્રિય બનીને જીવવાના ” આવા અભિપ્રાયથી પ્રેરિત અની ભાગવતી દીક્ષાના વેશ પહેરી
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૩
