________________
अध्य० २. उ. २
अत्र च संयमिनः कदाचिन्मोहनीयोदयादज्ञानलोभादिसमुदयादात्मदोषाद्वा संयमे चारतिराविर्भूता तस्या निरसनं, तथा येऽपि विषयिणोऽल्पमधिकं वा कालं संयममनुपालयापि पूर्वोक्तदोषेण मोहोदयात्संयमे शैथिल्यं प्राप्नुवन्ति तेषां संयमे दृढता, विषयेषु चादृढता यथा भवेत्तथाऽऽह ' अरई ' इत्यादि ।
१२९
संयमी को कदाचित् मोह के उदय से या अज्ञान एवं लोभादि किसी कषाय के उदयसे अथवा अपने ही किसी दोष के वश से संयम में जो अरतिभाव उत्पन्न हो जाता है उसको जैसे भी दूर किया जा सके; तथा जो शब्दादि विषयों में लोलुपी बने हुए हैं और संयम का पालन भी कर रहे हैं वे उस संयम को अल्पकाल तक या अधिक समय तक पालन करके भी पूर्वोक्त दोष से अथवा मोहके उदय से संयम में शिथिल बन जाते हैं वे संयम में शिथिल न बनने पावें अर्थात् संयम में उनकी दृढ़ता ही बनी रहे तथा विषयों की ओर से उनकी आसक्ति घटे - इसी बातका वर्णन इस द्वितीय उद्देश में सूत्रकार करते हैं'अरई इत्यादि ' ।
अथवा - चारित्र को अंगीकार करने के लिये जिनकी इच्छा जागृत तो हो चुकी है परन्तु मोह के उदय से उनके मन में अभी तक अरतिभाव विद्यमान है, एवं जिन्होंने चारित्र को धारण तो कर लिया है परन्तु उसके धारणके बाद लोभादि से किसी २ समय उन्हें उससे अरतिभाव भी पैदा हो जाता है, उस समय उन्हें क्या करना चाहिये ? इसीका निरू
સચીને કદાચિત્ મેાહના ઉદયથી અજ્ઞાન અને લેાભાદિ કાઇ કષાયના ઉદ્ભયથી અથવા પોતાના કોઇ દોષના વશથી સંયમમાં જે અરતિભાવ ઉત્પન્ન થાય છે, તેને જેમ તેમ પણ દૂર કરવામાં આવે, અને જે શબ્દાદિ વિષયામાં લાલુપી મનેલાં છે અને સંયમનુ પાલન કરે છે તેઓ સંયમનુ અલ્પ કાળ સુધી અગર અધિક સમય સુધી પાલન કરીને પણ પૂર્વોક્ત દોષથી અથવા મોહના ઉદ્દયથી સંયમમાં જેઓ શિથિલ બની જાય છે તે સંયમમાં શિથિલ બની ન જાય અર્થાત્ સંયમમાં તેઓની દૃઢતા બની રહે અને વિષયાની તરફથી તેઓની ग्यासति घटे या वातनुं वर्णुन मा मील उद्देशमां सूत्रअ२ १रे छे:- 'अरई' इत्यादि. અને ચારિત્રને અંગીકાર કરવા માટે જેની ઇચ્છા જાગૃત બનેલી છે પરંતુ મેાહના ઉદયથી તેના મનમાં હજુ સુધી અરતિભાવ મેાજીદ છે. અને જેએએ ચારિત્રને ધારણ કરી લીધું છે પરંતુ લીધા પછી લાભાદિથી કાઈ કોઈ સમય તેને તેમાં અરતિભાવ પેદા થાય છે. તે વખતે તેણે શું કરવું જોઈએ તેનું નિરૂપણ
१७
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૨
