________________
७१८
आचाराङ्गस्त्रे
समारंभंते समणुजाणेज्जा । जस्सेते छज्जीवनिकायसत्थसमारंभा परिण्णाया भवति, से हु मुणी परिष्णायकम्मे - ति बेमि ॥ ० ९ ॥
| सत्तमो उद्देसो समत्तो ॥ १ । ७ ॥ ॥ आयारमुत्ते पढमज्झयणं समत्तं ॥ १ ॥
छाया
aa परिज्ञाय मेधावी नैव स्वयं षड्जीवनिकायशखं समारभेत, नैवान्यैः षड्जीवनिकायशस्त्रं समारम्भयेत् नैवान्यान् षड्जीवनिकायशस्त्रं समारभमाणान् समनुजानीयात् । यस्यैते षड्जीवनिकायशस्त्रसमारम्भाः परिज्ञाता भवन्ति स खलु मुनिः परिज्ञातकर्मा, इति ब्रवीमि ॥ सू० ९ ॥
॥ सप्तम उदशः समाप्तः ॥१-७॥ ॥ आचारसूत्रे प्रथमाध्ययनं समाप्तम् ॥ टीका
परिज्ञाय = ज्ञपरिज्ञया
तत = षड्जीवनिकायारम्भणं, ' कर्मबन्धस्य कारणं भवतीति बुद्ध्वा मेधावी = हेयोपादेय विवेकनिपुणः, नैव स्वयं षड्जीवनिकायशस्त्रं समारभेत । अन्यैर्नैव समारम्भयेत् = नैव प्रयोजयेत् । अन्यान् षड्जीवनिकायशस्त्रं समारभमाणान् नैव समनुजानीयात् = नैवानुमोदयेत् ।
1
यस्यैते षड्जीवनिकायशस्त्र समारम्भाः - षड्जीवनिकायानां
शस्त्रैः=
मूलार्थ - - यह बात जानकर बुद्धिमान् पुरुष षड्जीवनिकायसंबंधी शस्त्र का समारंभ न करे, दूसरों से षड्जीवनिकायसंबंधी शस्त्र का समारंभ न करावे, और षड्जीवनिकाय संबंधी शस्त्र का समारंभ करने वालों का अनुमोदन न करे । षड्जीवनिकायसंबंधी आरंभ को जो बंध का कारण जान लेता है, वही मुनि है और वही परिज्ञातकर्मा है । ऐसा मैं कहता हूँ || सू० ८||
टीकार्थ - षड्जीवनिकाय के आरम्भ को ज्ञपरिज्ञा से कर्मबंध का कारण जानकर हेय - उपादेय का विवेक रखने वाला पुरुष षड्जीवनिकाय के शस्त्र का स्वयं आरम्भ न करे, दूसरों से न करावे और आरम्भ करने वालों की अनुमोदना न करे ।
षड्जीवनिकाय संबंधी जो शस्त्र पहले बतलाये जा चुके हैं उनके द्वारा षड्जीवनिकाय को
મૂલા—એ વાત જાણીને બુદ્ધિમાન પુરૂષ ષડ્ઝનિકાયસંબંધી શસ્રના સમારંભ કરે નહિ, ખીજા પાસે ષડૂજીવનિકાયસંબંધી શસ્રના સમારભ કરાવે નહિ, અને ષડૂજીવનિકાયસ ધી શસ્રના સમારંભ કરવાવાળાને અનુમાદન આપે નહિ. ષડૂજીવનિકાયસબંધી આરભને જે ખંધનું કારણ જાણી લે છે. તેજ મુનિ છે, અને तेन परिज्ञातम्भ छे. धुं हुं हुं छु ॥ सू० ८ ॥
ટીકા-જીનિકાયના આરભને પરિજ્ઞાથી કર્મ બંધનું કારણ જાણીને હેયઉપાદેયના વિવેક રાખવાવાળા પુરૂષ ષડૂજીવનિકાયના શસ્રના પાતે આરભ કરે નહિ, ખીજા પાસે કરાવે નહિ, અને આરભ કરનારને અનુમાદન આપે નહિ.
ષડૂજીવનિકાયસંબ ંધી જે શસ્ર પ્રથમ બતાવી આપ્યાં છે. તેના દ્વારા ષડૂજીવનિકાયને
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર ઃ ૧
