________________
आचारचिन्तामणि-टीका अध्य. १ उ. ५ सू. ९ उपसंहार 'तत् परिज्ञाये' त्यादि । तदबनस्पतिकायारम्भणं, परिज्ञाय कर्मबन्धनस्य कारणं भवतीत्यवगत्य, मेधावी हेयोपादेयविवेकनिपुणः, नैव स्वयं वनस्पतिशस्त्रं समारभेतव्यापारयेत् , अन्यैर्वा नैव वनस्पतिशस्त्रं समारम्भयेत् , वनस्पतिशस्त्रं समारभमाणान् न समनुजानीयात्म्नानुमोदयेत् । शेषं सुगमम् । ___यस्यैते वनस्पतिकर्मसमारम्भाः वनस्पति निमित्तीकृत्य कर्मकारणीभूताः सावधव्यापाराः परिज्ञाता:-ज्ञपरिज्ञया बन्धकारणत्वेन विदिताः, प्रत्याख्यानपरिक्षया च परिहता भवन्ति, स एव परिज्ञातकर्मा-त्रिकरणत्रियोगैः परिवर्जितसकलसावद्यव्यापारः, मुनिर्भवति । 'इति ब्रवीमि' इति एतत्सर्वम् , ब्रवीमि-भगवतः समीपे यथा श्रुतं तथा कथयामीत्यर्थः ॥ सू० ९॥ ॥ इत्याचाराङ्गसूत्रस्याचारचिन्तामणिटीकायां प्रथमाध्ययने पञ्चमोद्देशकः संपूर्णः ।। वनस्पतिकाय के आरंभ को कर्मबंध का कारण जानकर हेय-उपादेय का विवेक रखनेवाला बुद्धिमान् पुरुष स्वयं वनस्पतिकाय का आरंभ न करे, दूसरों से आरंभ न करावे और आरंभ करने वालों का अनुमोदन न करे । शेष सब सुगम है। वनस्पतिकाय के आरंभ के निमित्त से होने वाले सावध व्यापारों को जिसने ज्ञपरिज्ञा से कर्मबंध का कारण जान लिया है और प्रत्याख्यानपरिज्ञा से त्याग दिया है, वह तीन करण तीन योग से समस्त सावधों का त्यागी ही मुनि होता है । सुधर्मा स्वामी जम्बू स्वामी से कहते हैं-हे जम्बू ! जैसा भगवान् के समीप मैंने सुना है, सा ही यह सब मैं कहता हूँ ।। सू० ९॥ ॥ श्री आचाराङ्गसूत्रकी 'आचारचिन्तामणि ' टोकाके हिन्दी अनुवाद में
प्रथम अध्ययनका पाचवा उद्देश समाप्त ॥ १-५॥ વનસ્પતિકાયના આરંભને કર્મબંધનું કારણ જાણુને હેય-ઉપાદેયને વિવેક રાખવાવાળા બુદ્ધિમાન પુરૂષ પોતે વનસ્પતિકાયને આરંભ કરતા નથી. બીજા પાસે આરંભ કરાવતા નથી, અને આરંભ કરવાવાળાને અનુમોદન આપતા નથી. શેષ–બાકી સર્વ સુગમ છે.
વનસ્પતિકાયના આરંભના નિમિત્તથી થવાવાળા સાવદ્ય વ્યાપારને જેણે પરિજ્ઞાથી કર્મબંધનું કારણ જાણું લીધું છે અને પ્રત્યાખ્યાનપરિણાથી ત્યજી આપ્યા છે તે ત્રણ કરણ ત્રણ વેગથી સમસ્ત સાવોના ત્યાગીજ મુનિ હોય છે. સુધર્માસ્વામી જબૂસ્વામીને કહે છેહે જણૂ! જેવું ભગવાનની સમીપ મેં સાંભળ્યું છે તેવું જ આ સર્વે હું કહું છું. સૂા .
श्री मायारागसूत्रनी 'आचारचिन्तामणि' आना शुभराती અનુવાદમાં પ્રથમ અધ્યયનને પાંચમે ઉદ્દેશક સમાપ્ત. ૧-પા
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૧
