________________
आचारचिन्तामणि-टीका अध्य.१ उ.१ सू.५. कर्मवादिम० ।
३०३ एतत् कर्म पुद्गलस्वरूपं, नामूर्तमस्ति, अमूर्तत्वे हि कर्मणः सकाशादात्मनामनुग्रहोपघातासंभवात् , गगनादियत् । उक्तश्च"तुल्यप्रतापोधमसाहसाना,
केचिल्लभन्ते निजकार्यसिद्धिम् । परे न तां मित्र ! निगधतां मे,
कर्मास्ति हित्वा यदि कोऽपि हेतुः १ ॥१॥" अपरश्व
"निबध्य मासाभव गर्भमध्ये,
. बहुप्रकारैः कललादिभावैः । उद्वर्त्य निष्काशयते सवित्र्याः,
को गर्भतः कर्म विहाय पूर्वम् " इति । यह कर्म, पुद्गलस्वरूप है, अमूर्त नहीं। अगर कर्म अमूर्त माना जाय तो उस से आत्मा का अनुग्रह और उपघात होना असंभव है, जैसे आकाश से नहीं होता। कहा भी है :
“समान प्रताप, उद्यम और साहस वालों में से कोई कोई अपना कार्य सिद्ध करलेते हैं और दूसरे नहीं करपाते । मित्र ! कर्म के सिवाय इस का और कोई कारण हो तो कहो ? अर्थात् कर्म ही इस का एकमात्र कारण है" ॥१॥ और भी कहा है :
"गर्भ में नौ महीने तक कलल आदि अनेक रूपों में बढाकर माता के गर्भ से पूर्वकर्म के सिवाय और कोन बाहर निकालता है ? " ॥ १॥
એ કમ, પુદ્ગલસ્વરૂપ છે, અમૂર્ત નથી. અથવા કર્મને અમૂર્ત માનવામાં આવે તે તેનાથી આત્માને અનુગ્રહ અને ઉપઘાત થ અસંભવ છે, જેમ આકાશથી थत नथी. यु ५० छ
સમાન પરાક્રમ, ઉદ્યમ, અને સાહસવાળી વ્યક્તિઓમાં કઈ-કઈ પોતાનું કાર્ય સિદ્ધ કરી લે છે અને કોઈ કઈ નથી કરી શકતી. મિત્ર! આ બાબતમાં કર્મ વિના બીજું કઈ કારણ હોય તે કહો? અર્થાત્ કર્મજ એનું એક માત્ર કારણ છે.” ૧૫
मी ५१ युछ-" मा न भास सुधी ४सस (गमन प्रथम स्व३५) આદિ અનેક રૂપમાં વૃદ્ધિ પામીને માતાના ગર્ભમાંથી પૂર્વકર્મ સિવાય બીજું કેણ महार द छ?" ॥१॥
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૧
