________________
आचारचिन्तामणि -टीका अध्य. १ उ. १ सु. ३ मतिज्ञानम्
१९५
द्रव्यदिविषयकं ज्ञानं न भवत्येकेषामिति विवक्षया - " इहमेगेसि णो सण्णा भव" इत्युक्तं भगवता । भावदिशाविषयकं च ज्ञानं न भवत्वेकेषामिति चक्ष्यतेऽनन्तरसूत्र एव - " एवमेगेसि णो णायं भवइ " इत्यादिना । ।। . २ ॥ भावदिशाविषयकं च ज्ञानं भवति संज्ञिनां क्रियतांचिदित्याह - 'एवमेगेसि' इत्यादि ।
मूलम् ।
एवमेसि णो णायं भवइ - अस्थि मे आया ओववाइए, नत्थि मे आया ओववाइए, के अहं आसी, के वा इओ चुए इह पेच्या भविस्सामि ।। नू. ३ ॥ ( छाया )
एवमेकेषां नोज्ञातं भवति - अस्ति मे आत्मा औपपातिकः, नास्ति मे आत्मा औपपातिकः, कोऽहमासम्, को वा इतश्च्युत इह प्रेत्य भविष्यामि ? || सू० ३ ॥
कितनेक जीवों को द्रव्यदिशासम्बन्धी ज्ञान नहीं होता, इस अपेक्षा से भगवानने कहा है कि-' इहमेगेसिं णो सण्णा भवइ ' । भावदिशाविषयक ज्ञान कितनेको नहीं होता है, यह बात ' एवमेगेसि णो णायं भवइ' इत्यादि अगले सूत्र में कही जायगी || सू० २ ॥
कितनेक संज्ञी जीवोंको भावदिशाविषयक ज्ञान नहीं होता यह कहते हैं'एवमेर्सि' इत्यादि ।
मूलार्थ - किन्ही जीवोंको यह ज्ञान नहीं या मेरा आत्मा उत्पत्तिशील नहीं है । मैं पहले में कौन होऊँगा ? ॥ सू० ३ ॥
होता कि- मेरा आत्मा उत्पत्तिशील है कौन था और यहाँ से मरकर परलोक
કેટલાક જીવાને દ્રવ્યદિશાસબંધી જ્ઞાન નથી થતું. એ અપેક્ષાથી ભગવાને धुं छे :-' इहमेगेसिं णो सण्णा भवइ ભાવદેિશા વિષયનું જ્ઞાન કેટલાક જીવાને નથી. એ વાત ' एवमेगेसिं णो णायं भवइ' छत्याहि भागता सूत्रमां उड्डीशु.
"
11 210 2 11
फुटसा संज्ञी लवाने लावहिशाविषयनुं ज्ञान नथी ते उडे छे– 'एवमेगेसिं'
इत्याहि.
મૂલા કોઇ કાઈ જીવાને એ જ્ઞાન નથી કે મારા આત્મા ઉત્પત્તિશીલ છે, માશ આત્મા ઉત્પત્તિશીલ નથી, હું પ્રથમ કાણુ હતા અને અહિંથી મૃત્યુબાદ परलवमां हुं अणु थशि ? ( डु यां महाश ? ) (सू. 3 )
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર ઃ ૧
