________________
પર્વત પરથી પડતા ધેધમાર પાણીના મારથી આ શહેરને અને કિલ્લાને નાશ થયે હશે. અહીં અત્યારે વસ્તીવાળું એક ઝૂંપડું સરખું પણ નથી. મીરપુર–
હમીરગઢને નાશ થઈ ગયા પછી અહીંના ખેડૂતે, મજૂર વગેરે અહીંથી એક માઈલ દૂર મેદાનમાં જઈને વસ્યા હશે, અને તેથી આ ગામનું નામ “હમીરપુર” ના અપભ્રંશથી, મુસલમાનેએ પાડવાથી અથવા અહીં વિશેષે કરીને મીયાણું લેકોની વસ્તી હોઈ તેઓ કદાચ “મીર” જાતિના હોય તેથી આ ગામનું નામ “મીરલખ્યું છે. તેઓએ હમ્મીરગઢની યાત્રા કરી હશે જ એટલે ત્યાં સુધી અહીં જૈનોની વસ્તી સારી હશે, અને શહેર પણ આબાદ હશે, એમ લાગે છે. ત્યારપછીના નજીકના સમયમાં જ એટલે અઢારમી શતાબ્દિના ઉત્તરાર્ધમાં ઔરંગજેબ અથવા તેમના સૂબાઓની ફેનાં આક્રમણથી–તેમની સાથે થયેલ લડાઈમાં; અથવા તે તે વખતના સિરોહીના મહારાવ સાથે કંઈક અથડામણ થઈ હોય અને તેને અંગે થયેલા યુદ્ધમાં અહીંના રાજવંશને અને તેની સાથે આ નગર તથા કિલ્લાને પણ નાશ થયે હેય, અને આ પ્રદેશ સિરોહી રાયે પિતાના રાજ્યમાં ભેળવી દીધે હોય–ખાલસા કરી દીધો હોય તો તે પણ બનવા
ગ્ય છે. ગમે તેમ હોય પણ આ શહેરને અઢારમી શતાબ્દિના ઉત્તરાર્ધમાં નાશ થયે હેય, એમ જણાય છે.