________________
तप साधना विधि का प्रासंगिक अनुशीलन आगमों से अब तक...Ixiii (दीपावली)-तप 47. अखण्डदशमी - तप 48. कर्मचूर्ण - तप 49. लघुनंद्यावर्त्त - तप 50. बृहत्नंद्यावर्त्त-तप 51. बीस स्थानक - तप 52 अष्टकर्मोत्तर प्रकृति-तप । • फल की आकांक्षा से किये जाने वाले तप
1. सर्वाङ्गसुन्दर-तप 2. निरूजशिखा - तप 3. सौभाग्य कल्पवृक्ष - तप 4. दमयन्ती-तप 5. आयतिजनक - तप 6. अक्षयनिधि - तप 7. मुकुटसप्तमीतप 8. अम्बा-तप 9. रोहिणी - त - तप 10. श्रुतदेवता - तप 11. श्री तीर्थंकर मातृतप 12. सर्वसुख सम्पत्ति - तप 13. लघु पखवासा - तप 14. अमृताष्टमी - तप 15. परत्रपाली - तप 16. नमस्कार फल - तप 17. अविधवा दशमी -तप । • अर्वाचीन परम्परा में प्रचलित लौकिक तप
1. अशुभ निवारण - तप 2. दारिद्रय निवारण - तप 3. कलंक निवारणतप 4. स्वर्ण करण्डक - तप 5. अष्ट महासिद्धि-तप ।
• अर्वाचीन परम्परा में प्रचलित लोकोत्तर तप
1. मेरुत्रयोदशी - तप 2 पौषदशमी - तप 3. मौन एकादशी - तप 4. दस प्रत्याख्यान-तप 5. अट्ठाईस लब्धि - तप 6. अष्ट प्रवचन मातृ-तप 7. चत्तारि अट्ठ दस दोय-तप 8. कण्ठाभरण - तप 9. क्षीरसमुद्र- तप 10. पैंतालीस आगमतप 11. तेरह काठिया - तप 12, देवलइंडा - तप 13. नवनिधि-तप 14. नव ब्रह्मचर्य गुप्ति-तप 15. निगोद आयुक्षय - तप 16. श्री पार्श्व गणधर - तप 17. रत्नरोहण - तप 18 बृहत् संसारतारण- तप 19. चिन्तामणि- तप 20. शत्रुञ्जय मोदक - तप 23. शत्रुञ्जय छट्ठ- अट्ठम-तप 24. सिद्धि-तप 25. परदेशी राजा - तप 26. बावन जिनालय - तप 27. तीर्थ - तप 28. पचरंगी - तप 29. चन्दनबाला-तप 30. नवपद ओली - तप 31. एक सौ आठ पार्श्वनाथतप 32. बीस विहरमान - तप 33 अष्टमी - तप 34 सहस्रकूट - तप।
3. दिगम्बर परम्परा में प्रचलित तप
(i) हरिवंश पुराण में वर्णित तप सूची (i) चारित्रसार में निर्दिष्ट तप (iii) वसुनन्दिश्रावकाचार में उल्लेखित तप सूची (iv) व्रतविधान संग्रह में कथित तप सूची।