________________
आगम
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-२ शतक [१३], वर्ग , अंतर्-शतक H], उद्देशक [१-१०], मूलं [४६९-४९८] + गाथा
(०५)
श्रीभग
प्रत
उद्दशा
सूत्रांक
[४६९४९८]
घडियाए'त्ति अनगारो भावितात्मा लब्धिसामर्थ्यात् 'केयाघडिए'त्ति रज्जुबघटिकाहस्तः सन् नभसि गच्छति इत्याद्यर्थवाच्यो लघुवृचों
| नवमः, 'समुग्घाएत्ति समुद्घातवाच्यो दशमः ।। 'केवइया काउलेसा उववज्जति'त्ति (स. ४६९) रत्नप्रभापृथ्व्यां कापोत| लेश्या एवोत्पद्यन्ते, न कृष्णलेश्यादय इति कापोतलेश्यानेवाश्रित्य प्रश्नः कृतः, 'केवइया कण्ह पक्खिय'ति इत्यादि, एषां | च लक्षणमिदम्-जेसिमबडो पोग्गलपरियट्टो सेसओ य संसारो । ते सुकपक्खिया खलु इयरे पुण कण्हपक्खीया ॥ १॥" इति, 'चक्खुदसणी न उववजति'नि इन्द्रियत्यागेन तत्रोत्पत्तेरिति, तर्हि अचक्षुर्दर्शनिनः कथमुत्पद्यन्ते ?, उच्यते, इन्द्रियाना|श्रितस्य सामान्योपयोगमात्रस्याचक्षुर्दर्शनशब्दाभिधेयस्योत्पादसमयेऽपि भावादचक्षुर्दर्शनिन उत्पद्यन्त इत्युच्यत इति, इस्थिवेयगे'
त्यादि, स्त्रीपुरुषवेदा नोत्पद्यन्ते, भवप्रत्ययानपुंसकवेदत्वात्तेषां, सोइंदिओवउत्ते'इत्यादि, श्रोत्रायुपयुक्ता नोत्पद्यन्ते, इन्द्रियाणां मतदानीमभावात् , 'नोइंदिओवउत्ता उववजं तिनि नोइन्द्रियं-मनः, तत्र च यद्यपि मनःपर्यायभावे द्रव्यमनो नास्ति तथापि
भावमनसश्चैतन्यरूपस्य तदा भावात् तेनोपयुक्तानामुत्पत्तेः नोइन्द्रियोपयोगयुक्ता उत्पद्यन्ते इत्युच्यते, मणजोगि'त्ति मनोयोगिनो वाग्योगिनश्च नोत्पद्यन्ते, उत्पत्तिसमयेऽपर्याप्तत्वेन मनोवाचोरभावादिति, 'कायजोगी उववजंति'त्ति सर्वसंसारिणां कार्मणयोगस्य सदा सद्भावादिति।। अथ रलप्रभानारकाणा मेवोद्वर्त्तनामभिधातुमाह-'असणी न उव्वदंति'त्ति उद्वर्तना हि परभवप्रथमसमये। स्थात् , न च नारकोऽसंज्ञित्पद्यते, ततस्तेऽसंज्ञिनस्पन्तो नोद्वर्तन्त इत्युच्यते, 'एवं विभंगनाणी न उब्वति' इत्यपि भाव-g नीय, यतो विभङ्गज्ञानिनो नारकाः पतितविभङ्गज्ञानिनस्सन्तच्यवन्त इत्युच्यत इति, शेषाणि तु पदानि उत्पादवद् व्याख्येयानि, | उक्तं च चूाम्-'अस्सणिणो य विभंगिणो य उबट्टगाए बजेजा । दोसुवि य चक्खुदंसी मणवय तह इंदियाई च ॥१॥'ति ।
गाथा
॥१९३॥
दीप अनुक्रम [५६३५९३]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
~92~