________________
आगम
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-२ शतक [२४], वर्ग [-1, अंतर्-शतक H, उद्देशक [१-२४], मूलं [६९३-७१५] + गाथा
(०५)
२४
प्रत सूत्रांक [६९३७१५]
गाथा
श्रीभग०
| वनस्पतिकायिकानां, द्विधाऽपि मध्यमेषु, जघन्यस्थितिगमेषु त्रिषु यथा पृथ्वीकायेषु उत्पद्यमानानामुक्ता तथैव वाच्या, अङ्गुलालघवत्ता सङ्ख्यातभागमात्रेत्यर्थः, 'संवेहो ठिई य जाणियब्व'त्ति तत्र स्थितिरुत्कर्षतः१० वर्षसहस्राणि, जघन्या तु प्रतीतैव, एत-1
दनुसारेण संवेधोऽपि ज्ञेयः, तमेव चैकत्र गमे दर्शयति-तइए'ति, 'उको अट्ठावीसुत्तरवाससयसहस्सं'ति इह गमे उत्कर्षतः ८ भवाः तेषु ४ पृथ्व्या ४ वनस्पतेः, तत्र चतुर्ष पृथ्वीभवेषु उत्कृष्टेषु वर्ष ८८००० तथा वनस्पतेः १० वर्षसहस्रायुष्कत्वाचतुर्यु भवेषु ५००००, उभयमीलने यथोक्तमानमिति ।। अथ द्वीन्द्रियेभ्यस्तमुत्पादयबाह-'बारस जोयणाई'ति (सू. ७०२)। यदुक्तं तत् शंखमाश्रित्य, यदाह-'संखो पुण बारस जोयणाईति 'सम्मट्ठिी वत्ति एतच्चोच्यते सास्वादनसम्यक्त्वापेक्षया, इयं च वक्तव्यतौधिकद्वीन्द्रियस्यौधिकपृथ्वीकायिकेषु, एवमेतस्य जघन्यस्थितिष्वपि, तस्वोत्कृष्टस्थितित्पत्तौ संवेधे विशेषोऽत एवाह'नवर'मित्यादि, अट्ठ भवति एकपक्षस्योत्कृष्टस्थितिकत्वात् 'अडयालीसाए'ति चतुर्यु द्वीन्द्रियभवेषु १२ वर्षमानेषु ४८ वर्षाणि स्युः, तैरधिकानि ८८ वर्षसहस्राणि, द्वितीयस्यापि गमत्रयस्यैषैव वक्तव्यता, विशेषमाह-'नवरं'ति इह सप्त नानात्वानि, वपुरवगाहना, यथा पृथ्वीकायानामङ्गुलासङ्ख्येयभागमात्रमित्यर्थः, प्राग्गमत्रये तु १२ योजनमानाऽपि उक्ता, तथा 'नो सम्मट्ठिी' जधन्यस्थितितया सास्वादनसम्यग्दृष्टीनामनुत्पादान , प्राक्तनगमे तु सम्यग्दृष्टिरप्युक्तः, तेषु मध्यमोत्कृष्टखितिभावात् २, तथा द्वे
ज्ञाने प्राक्तने गमे ज्ञाने अज्ञाने अप्युक्ते ३, योगद्वारे कस्यापि जघन्यस्थितिकत्वेन पर्याप्तकत्वान्न वाग्योगः प्राक्-चासावप्युक्तः File, स्थितिरन्तर्मुहूर्तमेव प्राक् च १२ वर्षाणि ५, अत्राध्यवसानान्यप्रशस्तानि प्रागुभयरूपाणि ६, सप्तमं नानात्वं अनुबन्धः ७, संवे
धस्तु द्वितीयत्रयस्थाद्ययोर्गमयोरुत्कर्षतो भवादेशेनासङ्ख्येयभवलक्षणः कालादेशेन सयेयकालः, तृतीये तु विशेषमाह-'तइ
दीप अनुक्रम [८३५८६०]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
~227~