________________
आगम
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-२ शतक [१८], वर्ग , अंतर्-शतक [H], उद्देशक [१-१०], मूलं [६१७-६४८] + गाथा
(०५)
प्रत
२ उद्देशः
सूत्रांक
[६१७६४८]
श्रीभगानास्ति, ततो नारकादिदण्डकचिन्तायां एकेन्द्रियान् वर्जयित्वा शेषः स्यात् प्रथमः स्यादप्रथम इति वाच्य, प्रथमसम्यक्त्वलाभापेक्षया १८० लघुवृत्ती प्रथमः द्वितीयादिलाभापेक्षयाऽप्रथमः, सिद्धस्तु प्रथम एव सिद्धत्वानुगतस्य सम्यक्त्वस्य तदानीमेव भावान , 'मिच्छादिट्टी'त्यादि,
'जहा आहारगति एकत्वे पृथक्त्वे च मिथ्यादृष्टीनामप्रथमत्वमिति, अनादित्वान्मिध्यादर्शनख 'सम्मामिच्छादिट्टी'त्यादि, 'जहा सम्मदिहि'ति स्वात्प्रथमः स्यादप्रथमः प्रथमेतरसम्यग्दर्शनलाभापेक्षयेति भावः, 'नवरं जस्लास्थि सम्मामिच्छ-18 तंति दण्डकचिन्तायां यस्य नारकादेमिश्रदर्शनमस्ति स एव प्रथमाप्रथमचिन्तायामधिकर्तव्यः, संयतद्वारे 'संजर'ति इह । जीवपदं मनुष्यपदं च द्वे एव स्तः, तयोश्चकत्वात् , तद्यथा सम्यग्दृष्टिरुक्तस्तथाऽसौ वाच्यः स्यात्प्रथमः स्वादप्रथमः, एतच संयमस्य | प्रथमेतरलाभापेक्षया ज्ञेयं, 'अस्संजए जहा आहारए'त्ति अप्रथम इत्यर्थः, असंयतत्वस्यानादित्वात् , 'संजयासंजए'ति संयतासंयती जीवपदे मनुष्यपदे पश्चेन्द्रियतिर्यपदे च स्याद् अत एतेष्वेकत्वादिना सम्यग्दृष्टिचद्वाच्य , स्यात् प्रथमः स्यादप्रथम इत्यर्थः, प्रथमाप्रथमत्वं च प्रथमेतरदर्शनलाभापेक्षया 'नोसंजएनोअसंजए'त्ति निषिद्धसंयमासंयममिश्रभावो जीवः सिद्धश्च । स्यात् स प्रथम एवेति । कषायद्वारे-'सकसाय'त्ति कषायिण आहारवदप्रथमाः, अनादित्वात् कपायित्वस्येति, 'अकसाइनि अकपायो जीवः स्यात्प्रथमो यथाख्यातचारित्रलाभे, स्यादप्रथमो द्वितीयादिलाभे, एवं मनुष्योऽपि, सिद्धस्तु प्रथम एव, सिद्धत्वेऽकषायत्वस्य प्रथमत्वादिति । ज्ञानद्वारे-नाणीति जहा सम्मदिहि'त्ति स्यात्प्रथमः स्यादप्रथमः इत्यर्थः, तत्र केवली प्रथमः अन्यथाऽप्रथम इति, नवरं 'जं जस्स अस्थि'नि जीवादिदण्डकचिन्तायां यत् मतिज्ञानादि यस्य जीवनारकादेरस्ति तनस्य वाच्यं,
२३६॥ 'अन्नाणीति 'जहा आहारएति अप्रथम इत्यर्थः, अनादित्वेनानन्तशोऽज्ञानस्य सभेदस्य लाभात् । योगद्वारे 'सयोगि'ति
गाथा
दीप अनुक्रम
[७२१
७५७]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-[०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
~178~
