________________
आगम (४३)
"उत्तराध्ययन”- मूलसूत्र-४ (नियुक्ति: + चूर्णि:) अध्ययनं .
मूलं /गाथा ||-11 नियुक्ति: । मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता: आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [०३] उत्तराध्ययन नियुक्ति: एवं जिनदासगणि-रचिता चूर्णि:
+
श्रीउत्तरायसंजुत्ताणं धम्म परिकहेइ चउब्बिहाते कहाते, तं०-अक्खेवणीए विक्खेवणीए संवेयणीए निव्वेयणीए, तत्थ परीसहहिं अक्खित्ता मंगलं चूर्णी या
चाउरंगिज्जे विक्खिना असंखतेणं संवेगमागच्छति, उरिमेसु णिव्वेयमागच्छंति, एस अभिसंबंधो । इदाणि मंगलंति-'बहु-II
विग्घाई सेयाणि तेण कयमंगलोवयाहि । घेतम्बो सो सुमहाणिहिव्य जहवा महाविज्जा ॥१॥ तं मंगलमादीए मज्झे ध्ययन
पज्जतए य सत्थस्सा । पढमं सत्थत्थाविग्धपारगमणाय णिदि8 ॥२॥ तस्सेव य थिज्जत्थं, मज्झिमयं अंतिमपि तस्सेव ।। ॥३॥ अब्बोच्छिचिणिमित्तं सिस्सपसिस्सादिवंसस्स ॥३॥ आह-आचार्य! मङ्गलकरणात शास्त्रं तेऽमंगलमापद्यते, अथवेह मङ्
गलात्मकस्यापि शास्त्रस्य अन्यन्मङ्गलमुच्यते अतस्तस्याप्यन्यत्तस्याप्यन्यन्मङ्गलमादेयम्, इत्यतोऽनवस्था, नवेदनवस्था प्रतिपद्यते ततो यथा मङ्गलमपि शास्त्र अन्यमङ्गलशून्यत्वादमङ्गलं तथा मङ्गलमयेऽन्यमंगलशून्यत्वादमङ्गलमिति भावः, उच्यते, यस्य शास्त्रादर्थान्तरभृतं मङ्गलं तं प्रत्येषा कल्पना भवेत् इह त्वस्माकं शास्त्रमेव मङ्गलं,यद्यत्र मङ्गलमुपादीयते किमत्रा
मङ्गले का वाऽनवस्थेति, नायमस्माकं पक्षे, किन्तु यस्यापि शाखादर्थान्तरभूतं मङ्गलं तस्यापि नामङ्गलप्रसंगो न चानवस्था, ID कुतः, स्वपरानुग्रहकारित्वान्मगलस्य प्रदीपवत् लवणादिवद्वा, आह-मगलत्रयान्तरालयं न मङ्गलमापद्यते, 15
अर्थापत्तितः, यदि वेह सर्वमेव शाख मङ्गल मिति प्रतिपाद्यते, मङ्गलत्रयग्रहणमनर्थकम्, उच्यते, समस्तमेव शाखं तथा विभज्यते, कुतोऽन्तरालद्वयपरिकल्पन? यदमङ्गलं भवेत् , तत्कथं पुनः सर्वमेव शास्त्रं मङ्गलमिति चेदुच्यते, निर्जरार्थत्वात्तपोवत् , आह-यदि । स्वयमेव शाखं मङ्गलमित्यतः किमिह मङ्गल ग्रहणं क्रियते ?, उच्यते, नसूक्तं नैवेह शाखादर्थान्तरभूतं मङ्गलमुपादीयते, किन्तु का मङ्गलमिदं शास्त्रमिति केवलमुच्चार्यते, आह-तदुच्चारण किं फलं?, यदि मङ्गलमिति न संशब्द्यते किं तदमङ्गलं भवति ?, उच्यते,
दीप
अनुक्रम
-
॥
३
॥
... अत्र शास्त्रकार-कृत् 'मङ्गलं निरूप्यते
[8]